Naar aanleiding van de wereldactiedag tegen de oorlog tegen drugs die op 26 juni werd gehouden, heeft Drugreporter, de website over drugsbeleid van de Hungarian Civil Liberties Union (HCLU) de campagne ‘‘Kamer in het achtste district’’ gestart. Met de campagne moet het grote publiek – en dan met name de bewoners van het achtste district van Boedapest – worden geïnformeerd over en overtuigd van innovatieve schadebeperkende maatregelen als alternatief voor de strafbaarstelling van drugsgebruik.
Verspreiding veilig en steriel materiaal stopgezet onder politieke druk
Sinds 2006 heeft de lokale ngo Blue Point gezorgd voor de verspreiding van veilige en steriele naalden en spuiten voor drugsspuiters in het achtste district van Boedapest, een van de meest arme en maatschappelijk gemarginaliseerde districten van de Hongaarse hoofdstad. Aan het programma van Blue Point, dat meer dan 3000 drugsgebruikers heeft bereikt en gold als een van de weinige pogingen om hiv-besmetting onder drugsgebruikers tegen te gaan, is door de lokale burgermeester echter een einde gemaakt.
De burgermeester bezocht de bewoners van zijn district om hen ervan te overtuigen dat het stopzetten van het ‘‘naaldenomruilprogramma’’ – dat volgens hem de drugsgebruikers juist aantrok – noodzakelijk was om de drugsproblematiek aan te pakken. Drugreporter heeft proberen duidelijk te maken dat deze oplossing niet minder schadelijk, maar juist schadelijker is.
Scheve perceptie op gezondheidsrisico’s
Er bestaat nogal een kloof tussen de daadwerkelijke gezondheidsrisico’s gerelateerd aan drugsgebruik en de risico’s die worden waargenomen door het grote publiek. Zo maken de bewoners zich meer zorgen om het drugsafval op straat dan om drugsgebruikers die naalden en spuiten met elkaar delen. De kans dat een voorbijganger een ziekte oploopt door het aanraken van een naald op straat is minimaal, terwijl het risico op ziekteoverdracht door het delen van naalden en spuiten aanzienlijk is.
Om een groter publiek aan te spreken benadrukt de campagne de voordelen van schadebeperkende dienstverlening. De problemen waar de bewoners het vaakst over klagen – drugsafval op straat, portieken waar onbeschaamd drugs wordt ingenomen en de algemene (geluids)overlast veroorzaakt door de gebruikers – worden allemaal verholpen door de oplossing die door de campagne wordt geboden: een veilige, hygiënische omgeving voor verslaafden om hun drugs met steriel materiaal en onder toezicht te gebruiken. Dit wordt bedoeld met de ‘‘kamer in het achtste district’’, een plaats die de algehele situatie voor zowel gebruikers als niet-gebruikers veiliger maakt.
Website en video
Web- en mediaprofessionals zijn door de HCLU ingeschakeld om voor de campagne een website te bouwen en een video te schieten om de druk van de publieke opinie hoog te houden en dit onderwerp niet van de politieke agenda te laten verdwijnen. Daarnaast worden beleidsmakers op lokaal, gemeentelijk en landelijk niveau met een online petitie opgeroepen nieuw strategieën aan te wenden om de situatie voor alle betrokkenen te verbeteren. Al na een week hadden 2000 mensen de petitie getekend terwijl het huidige aantal ondertekenaars boven de 5400 ligt.
In de 20 minuten durende video komen drugsgebruikers, hulpverleners en bewoners uit het achtste district aan bod. De interviews dienen voor een beter begrip van de angsten en problemen van die laatste groep, en om aan de hand daarvan te kijken naar mogelijke oplossingen die voor iedereen gunstig uitvallen.
Publiek evenement
Op 26 juni werd in Boedapest onder naam van de campagne een publiek evenement georganiseerd waarbij de video werd vertoond en discussies over de daarin voorkomende problemen plaatsvonden. In de stad zijn posters opgehangen met de tekst: ‘‘Teken voor een stad zonder drugsafval’’. De campagne is ook in de Hongaarse media belicht, onder meer op de nieuwswebsite 444.hu en op enkele televisiezenders.
Drugsproblematiek staat stevig op de agenda
De campagne werd gestart in een vijandelijke politiek klimaat, waarin steun voor een schone, hygiënische plaats voor drugsgebruikers door de meeste politici en burgers niet wordt gezien als de gunstigste of makkelijkste oplossing. Het Ministerie van Human Resources heeft verklaard te blijven zoeken naar een schadebeperkende oplossing, maar verleent geen steun aan een speciaal centrum voor drugsgebruik. Desondanks heeft de campagne succesvol bijdragen aan het vergroten van het publieke bewustzijn, het genereren van media-aandacht en heeft zij de maatschappelijke discussie over de problemen aangewakkerd.