Wiele kościołów na Węgrzech zostało arbitralnie pozbawionych właściwego statusu prawnego po wprowadzeniu przez kraj Ustawy o kościołach z 2012 r. Dziewięć z nich złożyło skargę o naruszanie wolności wyznania do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

Trybunał orzekł na ich korzyść w kwietniu 2014 r. oraz podtrzymał ten wyrok we wrześniu 2014 r., odrzucając apelację rządu węgierskiego.

Rząd musiał zmienić ustawę, aby dostosować ją do prawa narodowego i europejskiego, ale nowelizacja zaproponowana przez rząd Orbána nie spełnia tych wymagań.

W związku z Węgierską Ustawą o Kościele, Węgierska Unia Swobód Obywatelskich (HCLU – Hungarian Civil Liberties Union) uruchomiła portal internetowy wraz z petycją, która służy jako ostrzeżenie: planowana nowelizacja ustawy nie zapobiega problemowi naruszania praw człowieka, o którym orzekł zarówno Węgierski Sąd Konstytucyjny, jak i Europejski Trybunał Praw Człowieka.

Według oceny organizacji, nowelizacja ustawy zaproponowana przez rząd nadal nie jest zgodna z lokalnym ani europejskim prawem pod kilkoma względami:

- pozostawia uznaniową definicję religii oraz czynności związanych z religią;

- w nieuzasadniony sposób dopuszcza się dyskryminacji niektórych kościołów na rzecz innych pod względem ich statusu prawnego;

- zapewnia nadmierne przywileje niektórym kościołom, nie tylko w porównaniu do społeczności niereligijnych, ale do innych kościołów w kwestiach takich, jak wsparcie publiczne życia religijnego oraz finansowania działań dla dobra publicznego;

- nie dostarcza adekwatnych rozwiązań prawnych dla kościołów, które w momencie wprowadzenia ustawy w życie zostaną pozbawione statusu prawnego jako kościoły;

- my, naród węgierski, żądamy równości obywatelskiej i religijnej w obliczu prawa od 1848 r. – por. czwarty z 12 punktów składających się na manifest węgierskich rewolucjonistów z 1848 r. – ale obecnie oddaliliśmy się od ich spełnienia bardziej niż w okresie transformacji w 1989 r.;

- Ustawa o kościołach, która weszła w życie w 2012 r., przyznaje szeroki zakres przywilejów i korzyści kościołom, które są wspierane przez rząd, pozbawiając setki istniejących i działających kościołów ich statusu prawnego;

- obowiązująca ustawa o kościele, według Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w orzeczeniu wydanym w 2014 r., nie jest zgodna z wymaganiami neutralności ideologicznej państwa oraz równości wyznań w obliczu prawa – i zarówno pojedyncze elementy ustawy, jak i jej pełny tekst nie są zgodne z Europejską Konwencją Praw Człowieka, naruszają prawo do wolności zgromadzeń odczytane w świetle prawa do wolności wyznania i religii. Orzeczenie to oznacza, że państwo musi wypłacić odszkodowania;

- propozycja nowelizacji ustawy przygotowana przez rząd nie przywraca prawnego statusu tym kościołom, które zostały zdegradowane, ani nie likwiduje nierówności pomiędzy uznanymi kościołami a społecznościami religijnymi; wręcz przeciwnie, nowa ustawa wzmocniłaby jedynie nierówności ustanawiając trzy różne statusy dla kościołów, jak również zachowałaby arbitralny stosunek państwa wobec pewnych uprzywilejowanych kościołów;

- Parlament odrzucił propozycję poprawek w grudniu 2015 r.

HCLU naciska na konieczność prawa, u którego podstaw leży w najwyższym możliwym stopniu: wolność sumienia, samostanowienie społeczności, równość kościołów wobec prawa, neutralność państwa, rozdział państwa od kościoła oraz bezstronne finansowanie.

Powyższe zasady powinny zostać wprowadzone zgodnie z podstawowymi regułami współczesnej demokracji konstytucyjnej. Celem naszej kampanii jest zwrócenie uwagi społeczeństwa lokalnego oraz międzynarodowego na te zagadnienia.

Centralnym elementem naszej kampanii jest petycja, dzięki której pragniemy zdobyć jak największe wsparcie dla naszej kampanii.