Dlaczego Parlament Europejski ma znaczenie?
Parlament Europejski nie działa w taki sam sposób jak parlamenty narodowe. Rodzaje uprawnień, które zwykle na szczeblu krajowym są rozdzielone między parlament a rząd, w PE są podzielone na trzy instytucje: Radę, Komisję i Parlament Europejski.
Komisja odpowiada za proponowanie przepisów prawnych UE. Chociaż kraje członkowskie mogą składać wnioski dotyczące nowych przepisów, zazwyczaj robi to Komisja. Komisja jest również odpowiedzialna za wdrożenie przepisów. Na przykład, jeśli kraj łamie prawo UE, Komisja może wnieść sprawę do sądu. Komisja składa się z przewodniczącego i (po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE) z 26 komisarzy, z których każdy odpowiada za daną kwestię. Przewodniczący i komisarze mają duży wpływ na to, jakie rodzaje przepisów są wdrażane, i na to, jak agresywnie lub też nie Komisja reaguje na zachowanie kraju, który łamie unijne zasady.
W skład Rady wchodzą ministrowie krajów UE. Kiedy Komisja przedstawia wniosek dotyczący nowych przepisów prawnych, Rada i Parlament Europejski podejmują negocjację w sprawie ewentualnych zmian. Są pewne obszary, w których Parlament Europejski nie ma takiej samej władzy jak Rada, jak np. w przypadku polityki zagranicznej, gdzie dowodzi Rada. Jednak w przypadku większości tematów Parlament Europejski ma takie same uprawnienia jak Rada, może zmienić proponowane przez Komisję przepisy lub całkowicie je odrzucić. Parlament Europejski ma również wpływ na budżet UE.
Parlament Europejski odgrywa nie tylko rolę prawodawcy. Ma także wpływ na skład Komisji, w tym na wybór przewodniczącego. Technicznie rzecz biorąc, to rządy krajowe w Radzie wyznaczają przewodniczącego Komisji. Ale od czasu ostatnich wyborów w 2014 r. nastąpiło nieformalne porozumienie, zgodnie z którym każda z grup politycznych wybiera własnego kandydata na przewodniczącego Komisji. Proces ten jest znany jako spitzenkandidaten. Więcej na ten temat tutaj. System polega na tym, że Rada mianuje na przewodniczącego Komisji kandydata tej grupy politycznej, która w wyborach uzyskała największą liczbę mandatów.
Czym są grupy polityczne – czy Parlament Europejski nie ma partii politycznych, takich jak państwa członkowskie?
Chociaż są to wybory europejskie, prawie wszystkie partie walczące o głosy są partiami narodowymi. Po wyborach posłowie do Parlamentu Europejskiego (eurodeputowani, europosłowie) dzielą się na różne grupy polityczne. Te grupy polityczne działają podobnie jak partie polityczne w parlamentach narodowych, ponieważ posłowie mają podobne ideały, współpracują ze sobą i wspólnie głosują. Jednak w przeciwieństwie do wielu parlamentów narodowych, eurodeputowanych nie można zmuszać do głosowania za pośrednictwem grupy politycznej.
Obecnie w Parlamencie Europejskim znajduje się osiem grup politycznych, od skrajnej lewicy po skrajną prawicę. Posłowie do PE podzielili się na grupy polityczne zgodnie ze swoimi preferencjami politycznymi, a nie według narodowości. Liczby, które podajemy poniżej, odzwierciedlają sytuację z początku lutego tego roku.
Posłowie do PE, którzy należą do centroprawicowych partii krajowych, takich jak Partido Popular z Hiszpanii lub Chrześcijańscy Demokraci z Niemiec, zasiadają w centroprawicowej Europejskiej Partii Ludowej (EPL). EPL jest obecnie największą grupą polityczną w Parlamencie Europejskim, liczącą 217 europosłów. Podobnie posłowie do PE, którzy należą do partii centrolewicowych, takich jak Partito Democratico z Włoch lub Partido Socialista z Portugalii, zasiadają w centrolewicowej Grupie Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów (S&D). Jest to obecnie druga co do wielkości grupa w Parlamencie Europejskim, licząca 186 eurodeputowanych. Według prognoz po wyborach obie te grupy polityczne stracą miejsca w PE.
Sześć innych grup politycznych to:
Grupa Europejskich Konserwatystów i Reformatorów (ECR)
{{#open-1}}Dowiedz się więcej{{/open-1}}
{{#hidden-1}}Ta grupa składa się z mieszanki partii centroprawicowych, skrajnie prawicowych i eurosceptycznych i obejmuje brytyjską Partię Konserwatywną i polską partię Prawo i Sprawiedliwość. Grupa posiada obecnie 75 miejsc w Parlamencie Europejskim.{{/hidden-1}}
Grupa Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy (ALDE)
{{#open-2}}Dowiedz się więcej{{/open-2}}
{{#hidden-2}}W skład tej grupy wchodzą partie centrowe, które są liberalne społecznie i ekonomicznie oraz opowiadają się za większą integracją UE. Grupa obejmuje partie D66 z Holandii i Suomen Keskusta z Finlandii. Obecnie grupa posiada 68 miejsc w Parlamencie Europejskim.{{/hidden-2}}
Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej Lewicy Europejskiej - Nordycka Zielona Lewica (GUE-NGL)
{{#open-3}}Dowiedz się więcej{{/open-3}}
{{#hidden-3}W skład tych grup wchodzą lewicowe partie narodowe, w tym Syriza z Grecji i Sinn Féin z Irlandii. Grupa ta ma obecnie 52 miejsca w Parlamencie Europejskim.{{/hidden-3}}
Grupa Zielonych/Wolnego Przymierza Europejskiego (Greens-EFA)
{{#open-4}}Dowiedz się więcej{{/open-4}}
{{#hidden-4}}Ta grupa składa się z krajowych partii zielonych, a także z partii reprezentujących interesy regionalne, takich jak Szkocja i Katalonia. Ta grupa ma również 52 miejsca w obecnym Parlamencie Europejskim.{{/hidden-4}}
Europa Wolności i Demokracji Bezpośredniej (EFDD)
{{#open-5}}Dowiedz się więcej{{/open-5}}
{{#hidden-5}}W skład tej grupy wchodzą partie narodowe, które wydają się być eurosceptyczne i często skrajnie prawicowe i obejmuje Ruch Pięciu Gwiazd z Włoch, UKIP z Wielkiej Brytanii i Alternatywę dla Niemiec. Obecnie grupa ta ma 41 miejsc w PE. Po wyborach ta grupa nie będzie już istnieć. Ruch Pięciu Gwiazd próbuje utworzyć na jej miejsce nową grupę polityczną.{{/hidden-5}}
Europa Narodów i Wolności (ENF)
{{#open-6}}Dowiedz się więcej{{/open-6}}
{{#hidden-6}}Ta grupa składa się ze skrajnie prawicowych partii narodowych, takich jak Front National z Francji i FPÖ z Austrii. Obecnie ma 37 miejsc w PE. Ta grupa nie będzie już istnieć po wyborach. Zostanie zastąpiona przez EAPN (patrz poniżej){{/hidden-6}}
Matteo Salvini, którego Liga była częścią ENF, tworzy teraz nową grupę polityczną zwaną Europejskim Sojuszem Narodów (EAPN).
{{# Open-7}}Dowiedz się więcej{{/ open-7}}
{{# hidden-7}}EAPN zastąpi grupę ENF. Możliwe, że do EAPN dołączą wszystkie partie członkowskie wraz z niektórymi członkami EFDD, a może nawet niektórymi partiami z grupy ECR.{{/hidden-8}}
Niektórzy z posłów, którzy nie należą do żadnej grupy politycznej:
{{#open-8}}Dowiedz się więcej{{/open-8}}
{{#hidden-8}}Niektórzy posłowie do PE nie należą do żadnej grupy politycznej. Są to posłowie "niezrzeszeni". Kiedy Brexit dojdzie do skutku, łączna liczba posłów do PE zasiadających w Parlamencie Europejskim spadnie z 751 do 705. Chociaż Wielka Brytania posiada 73 posłów do Parlamentu Europejskiego, niektóre z tych miejsc zostaną ponownie rozdzielone pomiędzy inne kraje, aby uwzględnić wzrost liczby ludności.{{/hidden-7}}
Jeśli chcesz dowiedzieć się, w której grupie politycznej znajduje się partia z twojego kraju, kliknij tutaj. Możesz przeglądać informacje na temat partii z całej UE lub wpisać konkretną nazwę partii, żeby dowiedzieć się, do której grupy politycznej należy.
Jak powstają grupy polityczne?
Grupy polityczne w Parlamencie Europejskim mogą się zmieniać, szczególnie w czasie wyborów. Czasami posłowie do PE przenoszą się z jednej grupy do drugiej. Czasami tworzone są nowe grupy. Na przykład grupa ENF została utworzona dopiero w 2015 r. W okresie między wyborami grupy polityczne mogą stracić lub zyskać członków. Wzorując się na sondażach i zakładając, że te same partie krajowe pozostaną w tych samych grupach, wygląda na to, że dwie największe grupy centroprawicowe i centrolewicowe (odpowiednio EPL i S&D) stracą miejsca w PE.
Zgodnie z wewnętrznymi zasadami Parlamentu Europejskiego, aby utworzyć grupę polityczną, musi się zarejestrować co najmniej 25 europosłów z co najmniej siedmiu krajów UE. Kiedy eurodeputowani utworzą grupę polityczną, otrzymują pewne przywileje, takie jak dodatkowy czas wypowiedzi, budżet na wsparcie administracyjne i prawo do prowadzenia negocjacji w sprawie przepisów wspólnotowych.
Możliwe, że wybory w 2019 r. naprawdę wstrząsną niektórymi grupami politycznymi. Zakładając, że Wielka Brytania opuści UE przed wyborami, w PE nie pojawią się już brytyjscy posłowie. Obecnie w PE zasiada 73 posłów z Wielkiej Brytanii. Ich odejście będzie miało duży wpływ na grupę ECR, która zrzesza obecnie 75 posłów do PE (od 4 lutego 2019 r.) i utraci 20 posłów z brytyjskiej Partii Konserwatywnej i jednego z Ulsterskiej Partii Unionistycznej z Irlandii Północnej. Możliwe, że aby uzupełnić utracone miejsca, ECR spróbuje zaprosić do współpracy partie z podobnymi skrajnie prawicowymi, eurosceptycznymi ideami, które obecnie zasiadają w innych grupach politycznych, i razem stworzą nową, silniejszą grupę. Jeśli tak się stanie, nie tylko wzmocni to grupę ECR, ale osłabi także trzy inne większe grupy polityczne: PPE, S&D i ALDE.
Pomimo dużych zmian szacujemy, że do PE nie wejdzie więcej niż 30 proc. posłów należących do partii nieszanujących unijnych wartości. Oznacza to, że nadal będzie bardzo dużo europosłów, którzy mogliby połączyć siły na rzecz ochrony praworządności, pluralistycznej demokracji i praw podstawowych. Zapoznaj się z naszym narzędziem #Vote4Values umożliwiającym kontrolę przestrzegania wartości UE podczas wyborów do europarlamentu 2019, aby zobaczyć jakie koalicje mogliby utworzyć prounijni posłowie, by bronić naszych podstawowych wartości.
