Co oznacza orientacja seksualna?
Orientacja seksualna opisuje pociąg seksualny, romantyczny lub emocjonalny, który dana osoba czuje wobec innych. Nasze rozumienie seksualności rozwijało się z biegiem czasu, stając się bardziej inkluzywne i odzwierciedlając płynność orientacji seksualnej poza binarnym podziałem na osoby heteroseksualne i homoseksualne. Orientacja seksualna nie jest świadomym wyborem danej osoby i dlatego nie może być dobrowolnie modyfikowana, możemy jedynie wybrać sposób wyrażania naszej seksualności. Orientacja seksualna różni się od tożsamości płciowej, która jest osobistym poczuciem własnej płci.
Chociaż te idee dopiero teraz zaczynają wchodzić do głównego nurtu, badacze od kilkudziesięciu lat uznają elastyczny charakter seksualności. W 1948 roku dr Alfred Kinsey, Wardell Pomeroy i Clyde Martin opublikowali skalę ocen heteroseksualnych/homoseksualnych w książce “Zachowania seksualne u mężczyzn”. Każdej z kategorii skali, często określanej jako „Skala Kinseya”, przypisano wartość od 0-6, przy czym osoby heteroseksualne oznaczono jako 0, osoby homoseksualne jako 6, a osoby, które zidentyfikowały się jako biseksualne jako 3.
Podejście opracowane w odpowiedzi na wyniki badań, które wskazywały, że orientacja seksualna jednostek nie odpowiada jedynie kategorii homoseksualnej lub heteroseksualnej, było radykalne jak na swoje czasy i podważało powszechne poglądy na temat seksualności.
Postawy społeczeństwa i wiedza na temat tożsamości seksualnej uległy znacznej ewolucji. „Homoseksualizm” był postrzegany jako czyn karalny w Europie w XX wieku: Włochy były pierwszym krajem, który zdekryminalizował homoseksualizm w 1989 roku, podczas gdy w Niemczech homoseksualizm był nadal uważany za przestępstwo do 1994 roku (chociaż aktywność homoseksualna między mężczyźni została zdekryminalizowana w 1969 r.).
Przypisywanie aktywności homoseksualnej przestępczego charakteru oznacza świadomą winę jednostki. Nawet po trendzie dekryminalizacji osoby, które identyfikowały się jako nieheteroseksualne, nadal były dyskryminowane poprzez patologizację homoseksualności – przerzucanie winy na wrodzoną naturę jednostki, „choroba”, z której należy „wyleczyć”. Depatologizacja rozpoczęła się dopiero w 1973 roku, kiedy Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (APA) wykreśliło diagnozę „homoseksualizmu” z drugiego wydania swojego Podręcznika Diagnostycznego i Statystycznego (DSM).
Co oznacza skrót LGBT?
LGBT to skrót od lesbijek, gejów, osób biseksualnych i transpłciowych. Akronim został spopularyzowany w latach 90. XX wieku i był uważany za zbiorcze określenie seksualności i tożsamości płciowej. Termin pochodzi z lat 80., kiedy skrót LGB zastąpił słowo „gej”.
LGBT jest rozumiane jako termin ogólny obejmujący każdego, kto nie jest heteroseksualny lub nie jest cisseksualny. Jednak od tego czasu dodano dodatkowe litery, aby skrót był inkluzywny i uznawał bardziej zniuansowane zrozumienie aktualnych orientacji seksualnych i płciowych.
Co to jest LGBTQ+ i „LGBTTTQQIAA”
LGBTQ+
Aby być bardziej reprezentatywnym, dodano literę Q, aby uwzględnić tych, którzy identyfikują się jako osoby queer. Pierwotnie było to oszczerstwo mające na celu obrażanie osób w związkach tej samej płci, ale termin został przyjęty przez młodsze pokolenia, aby opisać ludzi, którzy uważają się za nieheteroseksualnych lub nie-cispłciowych. Dodatkowy „+” pomaga uwzględnić osoby, które są częścią społeczności, ale nie identyfikują się jako LGBTQ.
LGBTTTQQIAA
LGBTTTQQIAA to akronim oznaczający lesbijki, gejów, osoby biseksualne, transpłciowe, transseksualne, queer, kwestionujące swoją tożsamość płciową, interpłciowe, sojuszników i osoby aseksualne.
Definicje LGBT
Istnieje wiele definicji orientacji seksualnej opisujących pociąg danej osoby do innych. W ostatnich latach społeczność LGBT rozszerzyła się, aby lepiej objąć wszystkie orientacje seksualne.
Lesbijki
Lesbijki to termin opisujący kobiety/osoby identyfikujące się z kobietami, które pociągają tylko inne kobiety/osoby identyfikujące się z kobietami. Osoby, które nie są binarne/genderqueer, co oznacza, że nie identyfikują się wyłącznie jako mężczyzna lub kobieta, również używają tego terminu.
Geje
Najczęściej termin „gej” jest używany do opisania mężczyzny/osoby identyfikującej się z mężczyzną, którego pociągają tylko inni mężczyźni/osoby identyfikujące się z mężczyzną, jednak może być również używany jako termin zbiorczy do opisania ludzi, których pociągają osoby własnej płci. Termin ten był pierwotnie słowem obraźliwym, jednak w latach sześćdziesiątych został przechwycony przez aktywistów. Eseista Edmund White napisał, że w 1980 roku słowo „gej” stało się dominującym określeniem męskiego pociągu do osób tej samej płci. Uważał, że jest preferowany przez ludzi, ponieważ jest to „jedno z niewielu słów, które nie odnoszą się wyraźnie do aktywności seksualnej”.
Biseksualiści
Biseksualizm opisuje pociąg do dwóch lub więcej płci (ale niekoniecznie wszystkich płci). Jako orientacja seksualna tradycyjnie była (i nadal jest) marginalizowana w literaturze, filmie i badaniach. Biseksualizm stał się bardziej widoczny od lat 70., jednak osoby biseksualne są źle rozumiane, nawet w środowisku queer. Termin ten może być również używany w odniesieniu do osób transpłciowych, binarnych i niebinarnych od czasu publikacji „Manifestu Biseksualnego” w 1990 roku.
Osoby transpłciowe
Osoba transpłciowa ma tożsamość płciową, która różni się od płci przypisanej jej przy urodzeniu. Pomimo istnienia osób transpłciowych w historii i w różnych kulturach, termin ten został użyty po raz pierwszy dopiero w latach 60. XX wieku. W 2000 roku był już dobrze znany, a społeczność trans została włączona do szerszego ruchu LGBT.
Transseksualiści
Termin transseksualność ma wiele wspólnego z transpłciowością, z tą różnicą, że dana osoba ma chęć lub już szukała pomocy medycznej, aby trwale przejść na płeć, z którą się identyfikuje.
Queer
Popularny wśród młodszych pokoleń ze względu na swoją otwartość, termin queer opisuje ludzi, którzy nie pasują do binarnych definicji płci czy seksualności.
Osoby kwestionujące tożsamość płciową
Osoba, która kwestionuje lub bada swoją tożsamość seksualną/płciową.
Osoby interpłciowe
Ktoś, kto urodził się z męskimi i żeńskimi cechami biologicznymi, w tym wzorcami chromosomów, hormonami lub genitaliami, które nie pasują do płci męskiej lub żeńskiej. Wcześniej używano terminu hermafrodyta, ale obecnie uważa się to za obraźliwe.
Sprzymierzeńcy
Osoba hetero lub cis-płciowa wspierająca społeczność LGBTQ+.
Aseksualiści
To osoby, które nie odczuwają pociągu seksualnego do żadnej płci i nie interesują się aktywnością seksualną.
Panseksualiści
Panseksualność definiuje pociąg seksualny, romantyczny lub emocjonalny oparty głównie na osobowości, a nie na płci. Osoby panseksualne czasami opisują siebie używając terminu „ślepy na płeć”, aby wskazać, że ich seksualność jest poza binarnym podziałem płci implikowanym przez „biseksualizm”.
Jak możemy wspierać prawa LGBT?
Społeczność LGBT doświadcza dyskryminacji w wielu aspektach swojego życia – od nękania na ulicy, dyskryminacji w miejscu pracy lub podczas interakcji ze służbami państwowymi, większość społeczeństwa opiera się na normach heteroseksualnych. Na przykład małżeństwa homoseksualne nie są legalne we wszystkich krajach UE, co sprawia, że przeprowadzka w obrębie UE jest trudniejsza dla rodziny LGBT. Trudności w uzyskaniu dokumentów urzędowych mogą skutkować znacznie większą biurokracją. Uznanie rodzin LGBT za jednostkę społeczną i dostosowanie do tego istniejących systemów pomogłoby uprościć biurokrację w celu ułatwienia małżeństwa, adopcji itp.
Podnoszenie świadomości na temat społeczności LGBT od najmłodszych lat sprzyjałoby większej akceptacji i kwestionowaniu utrzymujących się stereotypów. Ponieważ wiele osób queer jest zastraszanych od najmłodszych lat lub odrzucanych przez rodziców, ważne jest oferowanie pomocy i projektów wspierających osoby LGBT, zwłaszcza młodzież. Służby państwowe powinny przejść szkolenie w zakresie wrażliwości, aby mogły odpowiednio zaspokoić potrzeby społeczności queer – problem, który jest szczególnie powszechny wśród osób poszukujących opieki medycznej. Jeśli dana osoba pada celem ataków ze względu na swoją orientację seksualną, powinno istnieć solidne prawo, które ochroni ofiary dyskryminacji lub przestępstw z nienawiści, a co ważniejsze, które będzie faktycznie egzekwowane.
Inne materiały na ten temat:
Lithuanian Parliament to Debate Law on Civil Unions
Support for LGBT rights among Estonian people has grown exponentially
Zdjęcia:
jiangxulei1990 I Unsplash.com