Między tymi pojęciami nie ma różnicy. Przez ostatnie stulecia, wiele pojęć zostało użytych, aby opisać to, do czego obecnie odnoszą się terminy “prawa człowieka”, “prawa jednostki”, “swobody obywatelskie”, “podstawowe wolności”.

Istnieją dwie teorie na temat tego, dlaczego UE wybrała termin “prawa podstawowe” zamiast “prawa człowieka”.

Według jednej z nich, UE czuła się bardziej komfortowo z określeniem “podstawowe” niż “człowieka”, ponieważ termin ten pojawia się w konstytucjach pewnych państw Unii Europejskiej. Inna teoria mówi, że UE jest nieco narcystyczna, uważa, że jest za dobra na międzynarodowe prawo praw człowieka i chce, by europejska opinia publiczna myślała, że to Unia Europejska zrobiła coś dobrego, stwarzając “prawa podstawowe”. Niezłe zagranie, droga Unio.

Co z tą nazwą?

Ogólnie rzecz biorąc, ludzie pracujący w ramach unijnego systemu praw człowieka będą używać terminu “prawa podstawowe”. Zapytani odpowiedzą, że “prawa podstawowe” odnoszą się do praw człowieka chronionych prawem Unii Europejskiej.

Mówiąc w kategoriach prawnych, prawa w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej (która chroni jednostki przed naruszeniem ich praw przez UE) mają to samo znaczenie, co ich odpowiedniki w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i w traktatach praw człowieka ONZ. Europejska Konwencja i większość traktatów poprzedza unijną Kartę. Więcej o tym w następnym artykule.

Na przykład, kiedy Trybunał Sprawiedliwości UE musi zdefiniować znaczenie prawa do rzetelnego procesu chronione unijną Kartą, sięga zazwyczaj do tego, co w tej kwestii powiedział Europejski Trybunał Praw Człowieka i to powtarza.

Prawa człowieka są “uniwersalne”

Karta Praw Podstawowych nie tworzy w istocie nowych praw lub praw, które różnią się od tych wymienionych już w innych międzynarodowych traktatach praw człowieka. I tak powinno być. Prawa człowieka postrzegane są jako “uniwersalne” - oznacza to, że przysługują one każdemu tylko dlatego, że jest człowiekiem. Choć czasem występują różnice w ich interpretacji, prawa człowieka nie powinny się różnić w zależności od kraju czy kultury.

Niektórzy uważają, że Karta Praw Podstawowych jest najbardziej nowoczesną i najdłuższą listą praw człowieka.

Nie jest to do końca prawdą. Karta zawiera kilka praw, które nie są wprost wymienione w innych traktatach, jak na przykład prawo do prywatności. Kiedy kraje członkowskie UE uzgadniały listę praw zawartych w Karcie Praw Podstawowych, powtarzali najczęściej prawa wymienione w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i ONZ-owskich traktatach praw człowieka - do których pojedynczo dołączyli wiele lat wcześniej.