Sto organizacji pozarządowych, ruchy obywatelskie i obywatele Rumunii stworzyło platformę o nazwie "RESPECT. Platforma praw i wolności" (RESPECT. Platforma pentru Drepturi și Libertăți), w celu powstrzymania wprowadzenia do konstytucji rumuńskiej poprawki, która poprzez zmianę definicji "rodziny" ograniczyłaby wolności i prawa podstawowe.
Platforma została uruchomiona w maju 2017 r., kiedy to opracowano manifest opierający się na następujących zasadach: "Wszyscy obywatele są równi: Szacunek dla każdego! Praw człowieka i podstawowych wolności nie można poddać pod głosowanie”.
Sygnatariusze zachęcają inne ruchy obywatelskie, organizacje i obywateli do mobilizacji i poparcie tych zasad, które są kluczowe dla demokracji. Sygnatariusz wzywają również polityków i instytucje państwowe, aby zaniechali organizacji referendum, które ma na celu zmianę konstytucji. Ponadto zamierzają zwrócić się o wsparcie do posłów do Parlamentu Europejskiego.
3 miliony podpisów
W 2016 r. organizacje pozarządowe związane z Kościołem i zrzeszone w organizacji Koalicja dla Rodziny (rum. Coalitia pentru Familie), przekazały Parlamentowi ponad 3 miliony podpisów obywateli, apelując o zmianę konstytucji w celu redefinicji pojęcia "rodziny". Obecnie art. 48 konstytucji Rumunii, przyjętej w 1991 r., definiuje "rodzinę" w następujący sposób:
“Rodzina oparta jest na związku małżeńskim, swobodnie zawieranym między małżonkami, na zasadzie ich równości, jak też na prawie i obowiązku rodziców zapewnienia wychowania, wykształcenia i nauczania dzieci.”
Zwolennicy nowelizacji domagają się następującej zmiany:
"Rodzina oparta jest na dobrowolnym związku kobiety i mężczyzny…."
Doprowadziło to do gorącej debaty, która podzieliła rumuńskie społeczeństwo w ciągu ostatnich kilku miesięcy, szczególnie dlatego, że tak zwana Koalicja dla Rodziny chce także ukierunkować niektóre prawa i nakładać ograniczenia na kobiety i osoby LGBT, na przykład poprzez kwestionowanie prawa do aborcji i sztucznego zapłodnienia.
Dojdzie do referendum?
Rumunia nie posiada jeszcze ustawodawstwa pozwalającego na związki partnerskie. Nie są również legalne małżeństwa tej samej płci. Ten problem nie został poruszony w przestrzeni publicznej, nawet przez organizacje opowiadające się za prawami osób LGBT.
Inicjatywa dotycząca wprowadzenia zmian w definicji rodziny została zatwierdzona przez Trybunał Konstytucyjny w Rumunii, który stwierdził, że spełnia ona warunki prawne, a Izba Deputowanych, przeważającą większością, opowiedziała się za przeprowadzeniem referendum w sprawie zmiany konstytucji.
Teraz druga izba parlamentu, Senat, musi zagłosować i zdecydować czy dojdzie do referendum w sprawie zmiany w konstytucji definicji "rodziny".
Żadna z rumuńskich partii politycznych nie zajęła zdecydowanego stanowiska wobec tego referendum. Dlatego społeczeństwo obywatelskie i ruchy obywatelskie zebrały się, aby zaprotestować i zakwestionować propozycję Koalicji dla Rodziny. Trudno ocenić, czy istnieją inne możliwości, aby zapobiec organizacji referendum. W każdym razie, aby referendum było ważne, musi zagłosować 30% wyborców.
Sto organizacji: "Równe prawa dla wszystkich"
Platforma RESPECT, oficjalnie uruchomiona w Bukareszcie 7 czerwca 2017 r., wskazuje, że "największym zagrożeniem dla rodzin jest: ubóstwo i korupcja, niszczenie rządów prawa, nierówność, brak jedności, solidarności, szacunku i wzajemnego zaufania; ograniczony dostęp do mieszkań i odpowiednich usług opieki zdrowotnej, wysoka śmiertelność matek i niemowląt, brak równego dostępu do wysokiej jakości edukacji, w tym niewystarczająca liczba szkół i przedszkoli, brak miejsc pracy".
Fundatorami Platformy były najbardziej znane rumuńskie organizacje pozarządowe, które popierają prawa obywatelskie (Pro Democracy, APADOR-CH, Active Watch, ACCEPT, Resource Center for Public Participation, Euroregionalne Centrum Inicjatyw Publicznych, Centrum FILIA, Centrum Innowacji Publicznych, Centrum Dziennikarstwa Niezależnego, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (FDSC), Inicjatywa Rumunii, Demos Platform). Do nich dołączyło 87 innych organizacji, grup obywatelskich i obywateli, którzy byli zwolennikami platformy.
Platforma "RESPECT" nie reprezentuje indywidualnych stanowisk i została stworzona tylko w jednym celu, który zadeklarowano w manifeście.