„Policja oraz inne służby demokratycznego państwa muszą pozostać politycznie neutralne oraz działać wyłącznie na podstawie i w ramach prawa. Niedopuszczalne jest wykorzystywanie funkcjonariuszy do politycznych celów oraz nadużywanie przyznanych środków operacyjnych. Wszelkie doniesienia o naruszeniach prawa muszą zostać szczegółowo i w otwarty sposób zbadane, a sprawcy – gdyby zarzuty się potwierdziły – powinni ponieść odpowiedzialność prawną i dyscyplinarną” – czytamy w stanowisku Komitetu Helsińskiego w Polsce, Zarządu i Rady HFPC.

HFPC przesłała również list otwarty do premier Beaty Szydło, w którym wyraża swoje oburzenie działaniami prowadzonymi wobec członków opozycji i aktywistów.

Działania inwigilacyjne

Z doniesień prasowych wynika, że działania inwigilacyjne były prowadzone w systematyczny, zaplanowany sposób oraz nie służyły zapewnieniu ww. osobom bezpieczeństwa, ale podjęto je w celu gromadzenia informacji na ich temat.

Służby wykorzystały w tym celu liczne narzędzia z zakresu czynności operacyjno-rozpoznawczych, takich jak: obserwacja z użyciem wywiadowców pieszych i pojazdów wyposażonych w specjalistyczny sprzęt umożliwiający dostęp do miejskiego monitoringu wizyjnego oraz rejestrację dźwięku i obrazu, a także wykorzystanie systemu rozpoznawania twarzy w powiązaniu z dostępem do publicznych baz danych.

Dodatkowo w artykule opisano swobodne stosowanie podsłuchów rozmów telefonicznych przez policję, które co do zasady jest możliwe jedynie pod uprzednią kontrolą sądu.

„Raz jeszcze pragniemy podkreślić, że powyższe działania głęboko ingerują w prawa i wolności jednostek, takie jak prawo do prywatności, wolność słowa i wolność zgromadzeń, a ich bezpodstawne prowadzenie, w szczególności wobec działaczy opozycji politycznej oraz przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego jest niedopuszczalne. Opisana sytuacja nie wskazuje tymczasem, aby istniały jakiekolwiek przesłanki uzasadniające stosowanie tego rodzaju środków“ – napisano w liście otwartym HFPC.

"Efekt mrożący"

Fundacja wyraziła oczekiwanie, że Policja przedstawi stanowisko odnoszące się do informacji ujawnionych przez media, szczegółowo wyjaśniające zakres i cel prowadzonych działań inwigilacyjnych.

HFPC w lipcu 2017 r., po ujawnieniu pierwszych informacji dotyczących obserwacji opozycji i aktywistów, także wydała stanowisko w tej sprawie. Podkreślono wówczas, że nieuprawniona inwigilacja wyżej wymienionych grup może wpływać „mrożąco” na prowadzenie przez nie działalności publicznej, zaburzając z jednej strony procesy polityczne zachodzące w wolnym demokratycznym państwie, a z drugiej rozwój społeczeństwa obywatelskiego i jego zdolność do kontrolowania działań władzy.

Stanowisko Komitetu Helsińskiego w Polsce, Zarządu i Rady HFPC dostępne jest tutaj.

List otwarty do Prezes Rady Ministrów dostępny jest tutaj.