NGO (z ang. non governmental organisation) to organizacja pozarządowa. Zwykle pojęcie NGO odnosi się do organizacji niezależnej od rządu, która działa w celu wspierania interesu publicznego. Czasami w odniesieniu do organizacji pozarządowych używa się innych terminów, takich jak organizacje „non-profit” lub „społeczeństwo obywatelskie”.

Niestety, rządy utrudniają prace niektórym organizacjom pozarządowym zajmującym się pewnymi zagadnieniami. Skupiają się na organizacjach działających na rzecz ochrony środowiska, walki z korupcją, równości kobiet, osób LGBTI, migrantów i mniejszości etnicznych, wolności obywatelskich, demokracji i państwa prawa. W wielu krajach, na przykład w Bułgarii, Chorwacji, Rumunii czy we Włoszech, politycy i media atakują organizacje pozarządowe i starają się je zdyskredytować i pozbawić publicznego zaufania. Niektóre rządy, jak te na Węgrzech i w Polsce, poza prowadzeniem kampanii oszczerstw, skierowanych przeciwko takim organizacjom, podjęły także kroki w celu utrudnienia otrzymywania przez nie funduszy publicznych lub darowizn. Inne rządy, jak te w Chorwacji i Hiszpanii, po prostu utrudniają pracę organizacjom pozarządowym, obciążając je biurokracją, która pozbawia je czasu i środków potrzebnych do wykonywania prawdziwej pracy.

Dlaczego praca nad tymi problemami jest tak ważna dla Liberties?

Aby demokracja działała prawidłowo, nie wystarczy, aby obywatele co pięć lat wybierali swoich przedstawicieli. Opinia publiczna musi być w stanie regularnie porozumiewać się z rządem. Tak samo, aby upewnić się, że rządy nie łamią prawa ani nie nadużywają swoich uprawnień, nie wystarczy jedynie spisać wszystkich zasad na papierze. Sądy muszą być w stanie ocenić przypadki złego postępowania, a społeczeństwo musi być informowane o tym, w jaki sposób ich przywódcy korzystają z publicznych pieniędzy i uprawnień. Organizacje pozarządowe mają ważne zadania. Po pierwsze, uświadamiają społeczeństwu co robi rząd i jakie może mieć to dla niego konsekwencje oraz pomagają ludziom tworzyć własne opinie i podejmować decyzje w oparciu o wszystkie istotne informacje. Po drugie, organizacje pozarządowe pomagają społeczeństwu organizować się i kontaktować z odpowiednimi przedstawicielami, na przykład poprzez petycje lub pokojowe protesty. Po trzecie, podejmują działania prawne przeciwko rządom, gdy te łamią prawo. Organizacje pozarządowe, podobnie jak wolne media, prasa i niezależne sądy, mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia, że publiczna władza i środki są wykorzystywane dla dobra interesu publicznego.

Ponieważ organizacje pozarządowe są tak ważne dla ochrony praw i demokracji, są chronione przez wiele zapisów o prawach człowieka, wymienionych w prawnie wiążących traktatach, które zaakceptowały wszystkie rządy UE. Prawa te obejmują wolność zrzeszania się, zgromadzeń oraz wolność słowa i informacji. Można je znaleźć w Karcie Praw Podstawowych UE, Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i różnych traktatach ONZ dotyczących praw człowieka.

Nad czym będzie pracować Liberties?

UE pomaga organizacjom pozarządowym spoza UE, zapewniając im środki finansowe, szkolenia i stosując nacisk polityczny w celu ich ochrony. Ale pomoc organizacjom wewnątrz UE to zupełnie inna historia. UE udziela wsparcia finansowego organizacjom pozarządowym, ale zazwyczaj środki te są przeznaczane na realizację konkretnych projektów, takich jak badania naukowe lub świadczenie usług, takich jak doradztwo prawne czy szkolenia.

Liberties chce, aby UE chroniła i wspierała organizacje pozarządowe działające w Unii, które promują prawa człowieka, demokrację i praworządność, czyli podstawowe wartości UE. Zwracamy się do UE o podjęcie następujących działań. Po pierwsze, UE powinna utworzyć nowy fundusz wspierający takie organizacje pozarządowe. Fundusz ten powinien przyznawać dotacje, które przyczynią się do pokrycia podstawowych kosztów operacyjnych, a nie tylko do finansowania poszczególnych projektów. Fundusz powinien również wspierać organizacje pozarządowe podczas wnoszenia spraw do sądu oraz w monitorowaniu i reagowaniu na działania rządu, które naruszają podstawowe wartości UE. Po drugie, UE powinna zaoferować szkolenia dla pracowników organizacji pozarządowych, aby pomóc im w kształceniu społeczeństwa i wspieraniu praw człowieka oraz zasad demokracji i państwa prawa. Po trzecie, Liberties chce, aby Komisja Europejska monitorowała ograniczenia dotyczące organizacji pozarządowych, składała oświadczenia publiczne, w których popierałaby organizacje pozarządowe, które są atakowane przez rządy i stosowała naciski dyplomatyczne w celu ich ochrony. Po czwarte, Liberties chce, aby UE stworzyła minimalne normy w unijnym prawie w celu ochrony swobody działania organizacji pozarządowych.