Trzy ustawy - zatwierdzone 26 marca przez parlament Hiszpanii, stanowiąc “potrójny knebel” - zostały przyjęte w kontekście nazywanym przez Rights International Spain (RIS) “błędnym kołem niesprawiedliwości”. W obliczu protestów przeciwko polityce oszczędnościowej, hiszpański rząd, zamiast słuchać żądań obywateli, osłonił siebie forsując reformy, które ograniczają prawa i wolności kluczowe dla społeczeństwa demokratycznego oraz dostęp do wymiaru sprawiedliwości, a także atakują podstawowe zasady praworządności. Rights International Spain uważa, że nie są odosobnione działania - wszystkie one stanowią część zaaranżowanego planu pozostawienia obywateli #BezSprawiedliwości. Hiszpania jest na równi pochyłej.

Nowo przyjęte ustawy są sprzeczne z prawami i swobodami obywatelskimi, co zostało stwierdzone przez kilka instytucji, także międzynarodowych i europejskich, które stoją na straży praw człowieka. Hiszpański rząd oraz Partia Ludowa są tego świadome za sprawą Rights International Spain, które podejmowało szereg inicjatyw (niektóre wspólnie z organizacjami międzynarodowymi lub z innych krajów europejskich) skierowanych do ministra sprawiedliwości, ministra spraw wewnętrznych, Kongresu oraz Senatu na przestrzeni różnych etapów ścieżki legislacyjnej. Dowodem świadczącym o tym, że hiszpańscy ustawodawcy wiedzą o prawnoczłowieczych konsekwencjach tych przepisów jest fakt, że przyjęte zostały pewne - nieliczne, choć pewne - poprawki w tekstach ustaw, mające na celu zaspokoić żądania Rights International Spain oraz instytucji międzynarodowych.

Pokojowe protesty stały się karalne

W rzeczywistości, teksty kontrowersyjnych regulacji wciąż mają poważne braki, które ograniczają prawa i swobody w nieproporcjonalny i nieuzasadniony sposób. Oto niektóre z obaw Rights International Spain:

Reformy w zakresie zwalczania terroryzmu są przyjmowane szybko i za plecami społeczeństwa obywatelskiego. Proces szeroko zakrojonych konsultacji z niezależnymi ekspertami, jak zaleca ONZ, nie został przeprowadzony. Reforma ta posługuje się także niejasną terminologią, która ze względu na swój brak precyzji narusza zasadę legalności i otwiera furtkę arbitralnemu stosowaniu prawa karnego oraz nieproporcjonalnym restrykcjom swobody wypowiedzi.

Z kolei, celem nowelizacji kodeksu karnego zdaje się być kryminalizacja różnego rodzaju pokojowych protestów, które są w pełni uzasadnione w demokratycznym społeczeństwie. Przykładowo, zwykły bierny opór jest kwalifikowany jako przestępstwo przeciwko władzy. RIS jest także zaniepokojone tym, że nowe przestępstwo rozpowszechniania wiadomości może być stosowane do osób, które po prostu wzywają do udziału w demonstracji lub innej formie protestu oraz tym, że inne formy legalnego protestu, takie jak pokojowe okupowanie urzędów publicznych i banków, stały się karalne.

Dowody przeciwko policji

Wreszcie ustawa o bezpieczeństwie publicznym ma trzy bardzo jasne i niepokojące cele: po pierwsze, stara się wprowadzić wymóg wcześniejszej notyfikacji władzom demonstracji i protestów, naruszając art. 21 hiszpańskiej konstytucji. Po drugie, stara się wyłączyć przestrzeń publiczną z politycznej partycypacji. Po trzecie, przewiduje sankcje za udział w pokojowych protestach, które są całkowicie uzasadnione w społeczeństwie demokratycznym. Na przykład, zwykłe zajęcie drogi publicznej lub niewielkie odchylenia od trasy przemarszu są karane.

Swoboda wypowiedzi oraz prawo do informacji zostały nieproporcjonalnie ograniczone poprzez penalizację wykorzystywania fotografii funkcjonariuszy policji (są one bardzo często wykorzystywane jako dowody w postępowaniach przeciwko policji w sprawach o nadużycia) oraz okazania “braku szacunku” wobec policjanta. Niepokojące jest także, że podczas przyjmowania tej ustawy nie skorzystano z okazji, by stworzyć gwarancje prawne przeciwko dyskryminującym praktykom profilowania etnicznego przez policję, do czego wzywały liczne instytucje międzynarodowe i europejskie.

Dwa tygodnie temu, Kongres przyjął wszystkie trzy ustawy, lecz - mówiąc słowami Komisarza Praw Człowieka Rady Europy - “to, co jest niezgodne z prawem, nie może być zgodnie z prawem wykonane”. Dlatego też Rights International Spain nie chce na to pozwolić: należy korzystać z praw, by doprowadzić do uchylenia tych przepisów. Do czasu osiągnięcia tego, Hiszpania musi mieć świadomość, że poprzez przyjęcie tych ustaw, stawia się w ryzykownej sytuacji, narażając się na potępienie przez instytucje międzynarodowe, przede wszystkim przez Europejski Trybunał Praw Człowieka. Prawa i wolności stoją ponad tymi przepisami.