Bułgarski Komitet Helsiński zdecydowanie potępia zniszczenie domów w Starej Zagorze - burmistrz miasta nakazał zrównanie ponad 50 budynków. Decyzja ta zapadła po tym, jak burmistrz stwierdził, że były wybudowane bez pozwoleń - co jest naciąganą podstawą, stojącą w sprzeczności z precedensem ETPCz.

Niekonsekwentne i obcesowe zachowanie

Władzom nie wolno burzyć domów zamieszkałych przez rodziny bez zapewnienia alternatywnego schronienia dla dzieci, osób w podeszłym wieku, niepełnosprawnych, ubogich i w inny sposób znajdujących się w trudnej sytuacji. Domy te stały z cichym przyzwoleniem lokalnych władz, które nie tylko nie zapobiegły ich zamieszkaniu, ale również uznały ten fakt przez wydanie dowodów osobistych z ich adresami i pobieranie rachunków za te lokale.

Niekonsekwentne i obcesowe zachowanie władz w sposób poważny narusza podstawowe prawa poszkodowanych, w tym prawo do miejsca zamieszkania i poszanowania prywatności i życia rodzinnego, spycha ich w bezdomności i wystawia na niebezpieczeństwa. Te żałosne działania stanowią pogwałcenie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i stoją w sprzeczności z precedensem Trybunału Praw Człowieka.

Bułgaria: recydywista

Europejski Trybunał Praw Człowieka wyrokował w podobnej sprawie Yordanova i in. v. Bułgaria w kwietniu 2012. Trybunał opowiedział się przeciwko Bułgarii mimo, że wyburzyła domów pokrzywdzonych, ale jedynie próbowała. Starania władz mające na celu usunięcie romskich domów z dzielnicy Batalowa w Sofii w latach 2005 i 2008 stanowiły naruszenie Artykułu 8 Konwencji, zapewniającej prawo do domu i poszanowania prywatności i życia rodzinnego.

Trybunał otwarcie powiedział, że państwo powinno przede wszystkim brać odpowiedzialność za swój udział w powstawaniu takiego budownictwa i brać na siebie odpowiedzialność w przypadku kiedy ulega ono nielegalnemu zniszczeniu - czyli kiedy ludzie lądują na bruku. Trybunał zalecił Bułgarii zmianę prawa o własności miejskiej, które zezwala na masowe eksmisje. Bułgaria nie dość, że nie spełniła tego zadania, ale też w obecnym przypadku zadziałała na podstawie rzeczonego prawa. To niecywilizowane i rozmyślne działanie w żadnym wypadku nie wynika z litery prawa. Prawo międzynarodowe stoi ponad prawem, które zezwoliło na te eksmisje - wynika to z Konstytucji Bułgarii.

Rasistowska przemoc instytucji

Ostentacyjne, publiczne zburzenie domów miało - jako spektakl - zaowocować w punktach politycznych, dzięki podsyceniu resentymentów antyromskich. Jest to jawna forma rasistowskiej przemocy instytucji i stanowi poniżające traktowanie w myśl Artykułu 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Trudno sobie wyobrazić, że władza zezwala na brutalny spektakl masowej eksmisji i wyburzania domów i niszczenia własności ludności nie-romskiej przed kamerami i nie zapewniwszy zadośćuczynienia ani alternatywnego miejsca zamieszkania dla ofiar.

Spychanie ludzi w bezdomność nie rozwiązuje problemów społecznych, ale właśnie je tworzy. Nieodpowiedzialne zachowanie państwa doprowadzi nie tylko do zapadania kolejnych wyroków przeciwko Bułgarii, ale też będzie miało poważne konsekwencje dla społeczeństwa. Dzieci, które padły ofiarą tej przemocy ze strony instytucji, doświadczyły traumy, która w przyszłości wyobcuje je ze społeczeństwa.

Nalegamy, by władze Starej Zagory natychmiast zaprzestały wyburzania domów i zaoferowały poszkodowanym rodzinom alternatywne miejsca zamieszkania.

Bułgarski Komitet Helsiński zapewni reprezentację prawną wszystkim poszkodowanym, którzy zwrócą się do nas w celu złożenia pozwu przeciwko państwu.

Pełen tekst wyroku w sprawie Yordanova i in. v. Bulgaria można znaleźć na stronie Trybunału: