W siódmą rocznicę wyroku w sprawie D.H. i inni v. Czechom, w którym Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPCz) orzekł, że automatyczne umieszczanie romskich dzieci w szkołach dla uczniów upośledzonych umysłowo jest dyskryminujące, sześć organizacji pozarządowych w publicznym oświadczeniu stwierdziło, że praktyka ta nadal jest na porządku dziennym.

Sześć organizacji, w tym Amnesty International, Europejskie Centrum Praw Romów, Liga Praw Człowieka, IQ Roma Service oraz Life Together, ostrzegły, że nawet jedna trzecia uczniów w tzw. „szkołach praktycznych” (wcześniej nazywanymi „szkołami specjalnymi”) to Romowie, co jest rażąco nieproporcjonalną liczbą.

Oddzieleni w szkołach ogólnodostępnych

Ponadto, według organizacji pozarządowych, także w szkołach ogólnodostępnych romskie dzieci są kształcone oddzielnie od swoich rówieśników. „W wielu miastach istnieją szkoły lub klasy znane jako „romskie”, kilkaset metrów od najbliższej szkoły, do której chodzą czeskie dzieci” - zaznaczają organizacje.

Minister edukacji Marcel Chládek, w swoim oświadczeniu dla Czeskiej Agencji Prasowej (ČTK) powiedział, że jego ministerstwo stale wspiera edukację romskich dzieci. Według Chládka, w Czechach istnieją programy grantowe, mające na celu zwiększenie liczby asystentów nauczycieli w szkołach dla dzieci niepełnosprawnych lub w niekorzystnej sytuacji społecznej, integrację społeczności romskiej i wspieranie będących w trudnej sytuacji społecznej uczniów romskich w szkołach średnich i na uczelniach wyższych.

Zdaniem ministra, ważne jest także to, że przedszkola są dostępne dla wszystkich dzieci i zamierza wprowadzić obowiązkowy ostatni rok edukacji przedszkolnej.

Poprawki do ustawy o edukacji

Ministerstwo edukacji przewiduje nowelizację ustawy o edukacji, która ustanawiałaby system środków wsparcia przyznawanych według indywidualnych potrzeb w celu stworzenia lepszego podejścia do wszystkich dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Niektórzy eksperci jednak ostrzegają, że niejasne sformułowanie tego przepisu może spowodować, że dzieci bez niepełnosprawności intelektualnej zostaną ponownie umieszczone w szkołach praktycznych. Ministerstwo jednakże odrzuca tę interpretację.

Komisja Europejska także zajęła się tym tematem. We wrześniu skierowała formalną skargę do Republiki Czeskiej dotyczącą sytuacji w czeskich szkołach i zażądała informacji o rzekomej dyskryminacji dzieci romskich. Zdaniem organizacji pozarządowych, krok ten może oznaczać rozpoczęcie postępowania w sprawie naruszenia przepisów UE, które może się zakończyć nałożeniem na Czechy sankcji. Ministerstwo broni się mówiąc, że obecna ustawa została wprowadzona przez poprzedni rząd.