Irlandzka Rada Swobód Obywatelskich zabrała ważny głos w związku z falą skandali związanych z An Garda Síochána (irlandzką policją), trwającą od lutego 2014. Wskazaliśmy na wiele luk w strukturze odpowiedzialności funkcjonującej w policji. Pośród niedawnych skandali można wymienić na przykład podłożenie pluskiew niezależnej organizacji patrzącej na ręce policji - Komisji Rzecznika Garda Síochána (GSOC); systematyczne złe traktowanie i ignorowanie policjantów mówiących otwarcie o problemach panujących w obrębie instytucji, a także oskarżenie o podsłuchiwanie rozmów osób zatrzymanych przez policję z ich prawnikami.
ICCL utrzymuje, że te niedawne skandale stanowią objaw problemów systemowych, z którymi borykają się, niedopasowane do celu jakiemu mają służyć, struktury służb wewnętrznych policji w Irlandii.
ICCL nalega na rozpoczęcie niezależnego śledztwa dotyczącego tych spraw, na mocy Prawa o Komisjach Śledczych z 2014 roku. Już teraz, w czasie gdy piszemy ten artykuł, toczy się kilka dochodzeń o różnym zakresie i kompetencjach, dotyczących wspomnianych wcześniej spraw. Jednak tylko sprawa związana z nagrywaniem rozmów telefonicznych na stacjach Gardy ma uprawnienia wynikające z prawa 2004 roku, pozostałe mają mniej formalny status sprawdzenia dokumentów śledztwa o ograniczonym zakresie. Pomimo ograniczonych możliwości prowadzących te śledztwa, ICCL ma nadzieję, że pomogą rzuć pewne światło na niedociągnięcia i nieprawidłowości na obecne mechanizmy nadzoru i pociągania do odpowiedzialności w policji, na które ICCL zwracało uwagę już od dawna.
Jednym z kroków podjętych przez rząd w celu rozwiązania problemu, jest zobowiązanie się do powołania niezależnego organu kontroli policji - i jest to krok pozytywny, o który zabiega od pewnego czasu ICCL. Parlamentarna Komisja Wspólna ds. Sprawiedliwości, Obrony i Równości otrzymała zadanie sprawdzenia skuteczności regulacji prawnych dotyczących nadzoru nad działaniami Gardy, a dokładniej Prawa o Garda Síochána z 2005 roku. Ma również przedstawić rekomendacje do reformy rzeczonego prawa, w tym rekomendacje dotyczące struktury potencjalnego organu nadzorującego.
ICCL poproszne został o przedstawienie Komisji raportu, który pomógłby jej w pracach. Został on przesłany 16 kwietnia 2014 roku, a samo ICCL stanęło przed Komisją 14 maja br. Raport ICCL zaleca m.in.
- Jednoznaczne zapisy i odpowiednie środki zapewniające zbadanie wszystkich skarg na Gardę przez GSOC
- Zapisy pozwalające GSOC na badanie polityki, praktyki i procedur stosowanych przez policję, z własnej inicjatywy i bez potrzeby proszenia Ministerstwa o zgodę.
- Włączenie urzędu Komisarza ds. policji w obręb mandatu śledczego GSOC
- Wprowadzenie niezbędnych poprawek prawnych, które naprawią instytucjonalne i prane relacje panujące między Komisarzem ds. policji i Ministrem Sprawiedliwości, przez wprowadzenie formalnego organu nadzorującego policję.
- Zniesienie urzędu Inspektoratu Policji i przekazanie jego funkcji odpowiednim organom GSOC, organowi nazdorującemu i Jednostce ds. Standardów Zawodowych w Policji.
- Ratyfikowanie OPCAT i wprowadzenie państwowego mechanizmu prewencyjnego, który prowadziłby niezależne inspekcje w miejscach przetrzymywania osób zatrzymanych, w tym na posterunkach policji.
Dowiedz się więcej czytając raport ICCL.