Organizacje podkreślają, że wdrożenie tych rekomendacji „ to pierwsze kroki w kierunku przywrócenia w Polsce pełnej ochrony zasady praworządności”.

W styczniu 2016 r. Komisja Europejska rozpoczęła procedurę kontroli praworządności w odpowiedzi na sytuację w Polsce. Ta bezprecedensowa decyzja została podjęta w reakcji na zmiany legislacyjne dotyczące funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego i mediów publicznych. Pierwszy etap procedury, który trwał od stycznia do lipca 2016 r., który stanowił dialog pomiędzy Komisją i polskim rządem, nie przyniósł żadnych rezultatów. W rezultacie 27 lipca 2016 r. Komisja Europejska przyjęła zalecenie dotyczące praworządności w Polsce.

Komisja Europejska zaleciła Polskiemu rządowi m.in. respektowanie wszystkich wyroków Trybunału Konstytucyjnego i zaprzysiężenie trzech sędziów Trybunału Konstytucyjnego wybranych zgodnie z prawem w październiku 2015 r., opublikowanie wszystkich wyroków Trybunału Konstytucyjnego i zapewnienie konstytucyjności nowej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym przyjętej w lipcu 2016 r. (zalecenia Komisji dostępne są tutaj).

Komisja Europejska dała polskiemu rządowi trzy miesiące na poinformowanie o poczynionych krokach w celu wypełnienia tych zaleceń. Dotychczas jednak polskie władzy nie podjęły w tej kwestii żadnych działań.

„Nasze obawy budzi fakt, że żadne z tych zaleceń nie zostało zrealizowane” – czytamy w apelu organizacji. Sygnatariusze listu podkreślili, że trzech sędziów wybranych zgodnie z prawem wciąż nie zostało zaprzysiężonych, a rząd nie opublikował wyroków Trybunału Konstytucyjnego z marca i sierpnia 2016 r.

Organizacje odnotowały również nowy projekt ustawy dotyczący statusu Trybunału Konstytucyjnego – projekt ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Projekt jest obecnie procedowany w parlamencie. W opinii organizacji ten projekt „może być kolejnym krokiem do osłabienia niezależności Trybunału”.

W apelu do Prezydenta RP Andrzeja Dudy i Prezes Rady Ministrów Beaty Szydło organizacje stwierdzają, że „w ostatnich miesiącach przy wielu okazjach słusznie zauważali Państwo, że Unia Europejska stoi w obliczu bardzo trudnych i wymagających rozwiązania problemów związanych m.in. z kryzysem migracyjnym i opuszczeniem wspólnoty przez Wielką Brytanię. Wierzymy, że Unia Europejska tworzona przez kraje o stabilnych demokracjach i szanujące prawa człowieka potrafi te problemy przezwyciężyć”.

W opinii organizacji wypełnienie zaleceń Komisji Europejskiej będzie pierwszymi krokami do przywrócenia w Polsce pełnej ochrony zasady praworządności.

List dostępny jest tutaj.

Więcej informacji na temat kryzysu konstytucyjnego w Polsce znajduje się w najnowszym raporcie „Kryzys konstytucyjny w Polsce 2015-2016” dostępnym tutaj.