W zeszłym tygodniu włoska organizacja pozarządowa Antigone, członek Liberties, zorganizowała konferencję prasową w celu przedstawienia raportu ukazującego wyniki kontroli systemu więziennego w kraju. W raporcie zwrócono uwagę na ponowne pojawianie się tych samych problemów, a mianowicie na kwestię przeludnienia i niewłaściwe warunki panujące w tamtejszych zakładach karnych.

Robi się tłoczno

Od początku roku liczba więźniów wzrosła: we Włoszech wyrok odsiaduje 57 tys. więźniów, co oznacza, że wskaźnik przeludnienia wynosi 113,2 procent.

W wielu więzieniach przyczyniło się to do ograniczenia przestrzeni osobistej. Obecnie przestrzeń ta wynosi mniej niż trzy metry kwadratowe, co jest niezbędnym minimum pozwalającym uniknąć naruszenia art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, który zabrania nieludzkiego i poniżającego traktowania.

Wyniki kontroli dotyczące osobistej przestrzeni więźniów są o tyle istotne, że już w 2013 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka zarzucił Włochom, że są odpowiedzialne za zbyt duży współczynnik przeludnienia w więzieniach.

W czym tkwi problem?

Na ciągły wzrost liczby zatrzymanych wpływać może powolność stosowanych procedur sądowych i częste stosowanie aresztowania tymczasowego.

Sprawozdanie średniookresowe sporządzone przez Antigone, opierało się głównie na wizytach w 53 więzieniach w 2017 r. Kontrola wykazała, że w wielu więzieniach nie zawsze przestrzegane są podstawowe warunki zatrzymania. Ponadto włoskie więzienia cierpią na brak wychowawców i mają najniższy stosunek liczby strażników do ilości skazanych, który wynosi odpowiednio 1 do 1,7.

W więzieniach nie zawsze przestrzega się również prawa zatrzymanych do edukacji i pracy. Nawet jeśli więźniowie mogą pracować, robią to w administracji więziennej, a nie w zewnętrznej, publicznej lub prywatnej firmie, a zatem nie polepszają się ich perspektywy znalezienia pracy po zakończeniu odbywania kary pozbawienia wolności.

Brak kontaktu

To samo dotyczy praw więźniów do podtrzymywania więzi rodzinnych: zatrzymani nie mają dostępu do nowoczesnych technologii, aby komunikować się ze swoimi bliskimi. Tylko jedno więzienie we Włoszech pozwala więźniom rozmawiać z krewnymi na Skypie.

To aktualny obraz sytuacji panującej we włoskich więzieniach. Obraz, który nie wykazuje, aby poczyniono postępy w kwestii ochrony praw więźniów. Wręcz przeciwnie, wskazuje na pojawianie się tych samych problemów, na które Antigone, zwróciła już uwagę w swoim raporcie w 2016 r., trafnie nazwanym “Prison is back” (z ang. "Powrót więzień".

Organizacja kontynuuje swoje działania związane z monitorowaniem zakładów karnych, w celu uzyskania kompleksowego obrazu sytuacji panującej we włoskim systemie więziennym w 2017 r. Raporty Antigone zostaną wykorzystane do opracowania pełnego sprawozdania rocznego.