Na początku sierpnia estońska policja i straż graniczna zaakceptowała wniosek o tymczasowe zezwolenie na pobyt złożony przez Sarah Raud. Raud jest obywatelką USA, która poślubiła Kristiinę Raud, obywatelkę Estonii, na podstawie ustawy o związkach partnerskich.

Para, która wzięła ślub w USA nie dostała zezwolenia na pobyt czasowy

Sarah i Kristiina Raud pobrały się w USA w 2015 r. i postanowiły zamieszkać w Estonii. Jednak estońska policja i straż graniczna odmówiły wydania Sarah zezwolenia na pobyt czasowy. Para postanowiła walczyć o swoje prawa w sądzie. W ubiegłym roku estoński sąd wydał ostateczną decyzję, stwierdzając, że Estonia nie uznaje małżeństwa za podstawę do wydania zezwolenia na pobyt czasowy.

Walka w sądzie odbija się na życiu prywatnym pary

W ciągu tych dwóch lat Sarah musiała kilkakrotnie opuścić Estonię, co było powodem zawirowań emocjonalnych i dodatkowych wydatków. Mimo wszystko para wniosła sprawę do sądu. W ten sposób chciała walczyć o sprawiedliwość, swoje prawa, miłość i rodzinę oraz pomóc innym parom znajdującym się w podobnej sytuacji. W dniu 5 czerwca 2018 r. kobiety zarejestrowały swój związek w oparciu o ustawę o rejestracji związków partnerskich, na podstawie której Sarah złożyła wniosek o zezwolenie na pobyt czasowy, aby uzyskać prawo do zamieszkania w Estonii. Estońska policja i straż graniczna potrzebowały roku na rozpatrzenie wniosku (zamiast miesiąca określonego w przepisach), ale ostatecznie zaakceptowały wniosek Sarah. W swojej decyzji policja i straż odniosły się do ustaleń Zgromadzenia Ogólnego Sądu Najwyższego, zgodnie z którymi przepisy, które nie stanowią podstawy do przyznania prawa pobytu czasowego dla partnerów tej samej płci obywateli Estonii, są niezgodne z konstytucją.

Chociaż to pozytywna decyzja dla par jednopłciowych w Estonii, na decyzję ETPC możemy czekać latami

Liisa Linna, prawniczka, która reprezentowała parę w sądzie, pomogła Sarah i Kristiinie zwrócić się do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w celu uzyskania prawnej oceny sytuacji. Wiadomość o pozytywnym zakończeniu sprawy nie ma wpływu na decyzję Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, a na werdykt sądu być może trzeba będzie czekać lata.

Kari Käsper, dyrektor Estońskiego Centrum Praw Człowieka, skomentował: “To dobrze, że państwo zaczyna traktować pary jednopłciowe w bardziej humanitarny i godny sposób. Nie ma uzasadnionego powodu, aby traktować zagranicznych partnerów tej samej płci gorzej niż pary, w których oboje partnerzy są Estończykami”.

Kristiina i Sarah wyraziły zadowolenie, że państwo zmieniło zdanie, chociaż decyzja zapadła za późno. “Bardzo się cieszymy, że Estonia zmieniła podejście do par i rodzin tej samej płci oraz że Sarah uzyskała wreszcie prawo do życia w Estonii. Proces był jednak bardzo długi i przez ten czas cierpiałyśmy z powodu niepewności i niestabilnych perspektyw na przyszłość i oddalałyśmy się od siebie. W trakcie procesu postanowiłyśmy się rozstać.”

Brak wdrażania przepisów pomaga osobom LGBTI

Chociaż ustawa o związkach partnerskich została uchwalona przez Riigikogu (parlament estoński) w dniu 9 października 2014 r. i weszła w życie 1 stycznia 2016 r. do tej pory, Riigikogu nie przyjęło żadnych przepisów wykonawczych. Oznacza to, że przepisy określające wdrażanie ustawy o związkach partnerskich nie zostały wprowadzone w życie. Ich wdrożenie stworzyłoby szereg przeszkód dla par lub rodzin jednopłciowych, nawet gdyby zarejestrowały one swoje związki partnerskie w Estonii. Brak egzekwowania przepisów wpływa więc pozytywnie na prawa osób LGBTI i par jednopłciowych.