Nowy raport Amnesty International “Missing the point: Lack of adequate investigation of hate crimes in Bulgaria” przedstawia poważny wpływ przestępstw z nienawiści na ofiary i podkreśla, jak nieudolność władz w zwalczaniu zakorzenionych uprzedzeń wobec osób ubiegających się o azyl, migrantów, muzułmanów, lesbijek, gejów, osób biseksualnych i transpłciowych napędza dalszą przemoc i dyskryminację.

Przestępstwa z nienawiści na tle rasistowskim i ksenofobicznym

Istniejące w Bułgarii przepisy regulują ściganie przestępstw z nienawiści związanych z rasizmem i ksenofobią, lecz władze w rzeczywistości rzadko badają tego typu przypadki. Według Bułgarskiego Komitetu Helsińskiego (BHC) i innych lokalnych organizacji, ataki na imigrantów i osoby ubiegające się o azyl nasiliły się w 2013 roku.

W przypadku niektórych przestępstw, jak zabójstwo lub fizyczna napaść, rasistowski lub ksenofobiczny motyw stanowi okoliczność obciążającą i oznacza dodatkową karę dla sprawcy. Władze jednakże często traktują te przestępstwa jako czyny zabronione na tle chuligańskim, co - według prokuratorów - jest łatwiejsze do wykazania.

Nazir, Irakijczyk ubiegający się o status uchodźcy, został zaatakowany przez grupę 8-9 napastników z kastetami we wrześniu 2013 roku. Przez dziewięć dni był hospitalizowany i przeszedł dwie operacje. Policja nie dotarła do szpitala, by przyjąć zeznania Nazira, a następnie nie chciała przyjąć jego zgłoszenia. Nazir twierdzi, że policja “powiedziała mu, żeby wyszedł albo odeślą go z powrotem do Iraku”. Minister Spraw Wewnętrznych stwierdził, że po tym incydencie dwaj policjanci zostali ukarani dyscyplinarnie, jednak nie jest jasne, czy postępowanie w sprawie napaści Nazira zostało wszczęte.

Przestępstwa z nienawiści motywowane homofobią i transfobią

Nie ma obecnie w Bułgarii przepisów penalizujących przestępstwa motywowane homofobią. Są one obecnie kwalifikowane jako czyny chuligańskie.

Michail Stojanow, 25-letni student, został brutalnie zamordowany w 2008 roku w stołecznym parku, ponieważ uznano go za geja. Podczas śledztwa, świadek zeznał, że dwóch podejrzanych było członkami grupy mającej na celu “oczyszczenie” parku z homoseksualistów. Jednakże, z powodu luki w prawie, w sierpniu 2013 roku, Prokuratora w Sofii postawiła oskarżonym zarzut zabójstwa na tle chuligańskim. Prokurator powiedział Amnesty International w tej sprawie, że “prawo jest ograniczone i dlatego nie mogliśmy uwzględnić homofobicznych motywów w akcie oskarżenia”.

Bariery w dostępie do sprawiedliwości dla ofiar

Większość ofiar przestępstw z nienawiści nie zgłasza ich władzom. Niektórzy mówią, że nie wierzą, by policja odpowiednio zareagowała w ich sprawie, a nawet obawiają się dalszej dyskryminacji ze strony funkcjonariuszy.

Według ostatnich badań Unii Europejskiej, 86% lesbijek, gejów, osób biseksualnych i transpłciowych w Bułgarii, którzy doświadczyli przemocy lub gróźb zastosowania przemocy, nie zgłosiło tych przypadków na policję. Około jedna trzecia z nich powoływała się na strach przed homofobicznymi lub transfobicznymi reakcjami ze strony bułgarskiej policji jako powód niechęci do zawiadomienia organów ścigania.

Bułgarskie władze muszą badać, przyjmować do wiadomości i publicznie potępiać przestępstwa z nienawiści, by zapobiec im na przyszłość i zakwestionować głęboko zakorzenione uprzedzenia, istniejące w społeczeństwie bułgarskim” - podsumował Marco Perolini z Amnesty International, badacz dyskryminacji w Europie.