TSUE stwierdził w oparciu o kodeks wizowy Schengen i Kartę Praw Podstawowych, że na pewnym etapie postępowania odwoławczego w takich sprawach cudzoziemiec powinien mieć możliwość zwrócenia się do sądu o kontrolę decyzji o odmowie wydania wizy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny odrzucił skargę
SprawaSoufiane El Hassani przeciwko Ministrowi Spraw Zagranicznych dotyczy obywatela Maroka, któremu Konsul RP w Rabacie odmówił wydania wizy. W związku z tym z pomocą prawników HFPC złożył on skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. WSA odrzucił skargę i wskazał, że przepisy polskiego prawa nie przewidują sądowej kontroli takiej decyzji.
Cudzoziemiec odwołał się do Naczelnego Sądu Administracyjnego z powołaniem się m.in. na naruszenie prawa do sądu gwarantowanego przepisami Karty Praw Podstawowych UE. NSA z kolei zadał pytanie prejudycjalne do TSUE.
Polski system sądownictwa ma wiele wad
W uzasadnieniu swojego wyroku TSUE stwierdził, że art. 47 Karty przewiduje, że każdy ma prawo do rozpatrzenia jego sprawy przez niezawisły i bezstronny sąd. TSUE wyjaśnił również, że pojęcie niezawisłości, stanowiące integralny element sądzenia, wymaga przede wszystkim, by organ orzekający był podmiotem trzecim w stosunku do organu, który wydał zaskarżoną decyzję.
Polska jest jednym z nielicznych krajów UE, w których nie było możliwości odwołania się do sądu w sprawach o wydanie wizy Schengen przez konsula. Taka sytuacja budziła zastrzeżenia Komisji Europejskiej, która wzięła udział w sprawie popierając stanowisko cudzoziemca.
Wyrok w sprawie C‑403/16 Soufiane El Hassani przeciwko Ministrowi Spraw Zagranicznych dostępny tutaj.
Opinię w tej sprawie wydał również we wrześniu 2017 r. Rzecznik Generalny TSUE.