Trzy lata temu hiszpański parlament zatwierdził ustawę o bezpieczeństwie publicznym. Nowe prawo jest znane również jako "prawo knebla", ze względu na sposób, w jaki ogranicza podstawowe prawa i swobody, zwiększa ryzyko nadużycia władzy, a zatem ma skutek odstraszający i prowadzi do niepewności prawnej.
Rights International Spain potępiła decyzję rządu o walce z uzasadnionymi protestami społecznymi poprzez ustanowienie przepisów ograniczających prawa i swobody obywateli oraz ochronę bezpieczeństwa instytucji i władz. Ponadto wspomniana ustawa utorowała drogę do przyspieszonych deportacji imigrantów z Ceuty i Melilli, które stanowią rażące naruszenie prawa międzynarodowego. Wszystko to komplikuje dodatkowo fakt, że ustawa nie zawiera żadnych zabezpieczeń przeciwko profilowaniu rasowemu.
17 marca na ulicach Hiszpanii odbył się protest ws. uchylenia kontrowersyjnych przepisów. Rights International Spain dołączyła do inicjatywy i opublikowała film, w którym przedstawiła pięć powodów, dla których “prawo knebla” nigdy nie powinno było zostać zatwierdzone.
Powód 1: Brak poinformowania władz nie powinien ograniczać prawa do pokojowych protestów
“Prawo knebla” pozwala nakładać grzywny w przypadku spontanicznych i pokojowych demonstracji, co narusza międzynarodowe standardy dotyczące praw człowieka oraz prawo do pokojowych zgromadzeń chronione przez art. 21 hiszpańskiej konstytucji. W demokracji prawo do zgromadzenia powinno być chronione zawsze, nawet jeśli władze nie zostały wcześniej poinformowane o organizacji demonstracji.
Powód 2: “Prawo knebla” ogranicza możliwość organizacji pokojowych protestów
Rights International Spain obawia się, że przestrzenie publiczne mogą przestać służyć demokratycznemu uczestnictwu w życiu politycznym. “Prawo knebla” zabrania różnych form pokojowych protestów, takich jak demonstracje przed parlamentem (kara grzywny w wysokości do 30 tys. euro) lub pokojowa okupacja budynków lub dróg publicznych. Państwo ma obowiązek zagwarantować obywatelom prawo do pokojowych zgromadzeń.
Powód 3: “Prawo knebla” może doprowadzić do bezkarności policji
“Prawo knebla” nakłada kary w wysokości do 30 tys. euro za "nieautoryzowane wykorzystanie obrazów, danych osobowych lub zawodowych władz lub członków sił bezpieczeństwa". Oprócz łamania prawa do wolności słowa może to prowadzić do bezkarności w przypadkach nadmiernego użycia siły przez policję. Ważne jest, aby pamiętać, że te obrazy są często głównym dowodem wykorzystywanym w procesach przeciwko brutalności policji. Karane są także zachowania przejawiające "brak szacunku wobec członków sił bezpieczeństwa", co uniemożliwia wyrażanie krytycznych opinii o działaniach policji.
Powód 4: Ustawa "legalizuje" przyspieszone deportacje imigrantów
Ustawa legalizacje także praktyki, które rażąco naruszają prawo międzynarodowe, w szczególności w odniesieniu do przyspieszonych deportacji imigrantów z przejść granicznych w Ceucie i Melilli. Praktyki te naruszają liczne prawa osób, które są automatycznie deportowane bez możliwości ubiegania się o azyl lub zgłoszenia złego traktowania przez hiszpańskie władze. Ponadto naruszają zasadę non-refoulement, ponieważ osoby te mogą paść ofiarą tortur w Maroku lub w krajach pochodzenia.
Powód 5: Nie ustalono żadnych rzeczywistych zabezpieczeń zapobiegających profilowaniu rasowemu podczas policyjnych kontroli
Prawo nie obejmuje żadnych środków zalecanych przez instytucje międzynarodowe służących ochronie praw człowieka i wyeliminowaniu policyjnych kontroli opartych na profilowaniu rasowym. W efekcie chociaż ustawa wprowadziła zakaz dyskryminacji podczas kontroli tożsamości, trzy lata po jej zatwierdzeniu, policyjne zatrzymania oparte na profilowaniu rasowym to wciąż powszechna praktyka.