Przedwczoraj Viktor Orban, premier Węgier, powiedział dziennikarzom na konferencji prasowej, że nie obchodzi go, czy jego międzynarodowi sojusznicy szanują demokrację, czy nie, ponieważ jego polityka zagraniczna opiera się na "węgierskich interesach", a nie na wartościach. "Polityka zagranicza oparta na ideologii została wymyślona przez silnych dla głupców" - powiedział premier Orban. Ogłosił także swój plan wprowadzenia "twardej polityki anty-uchodźczej", jako że uchodźcy "nie zostaną członkami Akademii Nauk", a to znaczy, że są to ludzie niedouczeni, którzy zabiorą pracę Węgrom, będącym w trudnej sytuacji.

Te publiczne wypowiedzi mówią wiele o mentalności politycznej naszego premiera. Uważa on, że wartości, takie jak demokracja, prawa człowieka czy solidarność, to wyświechtane hasła, puste słowa. To, co naprawdę się dla niego liczy, to nie wartości a władza. To, w co naprawdę wierzy, to nie partnerstwo, a przymus.

Jeśli istnieje w ogóle coś takiego jak "węgierski interes", to jest nim życie w wolnym, demokratycznym kraju rządów prawa, w którym przestrzega się praw człowieka, a rząd chroni i wspiera biednych i słabych. Było to marzenie wielkich węgierskich bohaterów jak Lajos Kossuth, przywódca rewolucji węgierskiej w latach 1848-1849. Kossuth zresztą sam był uchodźcą, jak setki tysiędzi innych Węgrów, którzy z powodu ubóstwa, wojny i tyranii musieli opuścić swój kraj w minionych wiekach.

Wielu węgierskich uchodźców stało się szanowanymi członkami społeczności ich przyjmujących: naukowcami, artystami, muzykami, pisarzami i politykami. Dzisiejsi uchodźcy także mogą wnieść wielki wkład do przyjmujących ich społeczeństw. Kto wie, może syryjski chłopiec uchodźca, który nielegalnie przekrocza węgierską granicę w tym momencie, znajdzie lekartswo na AIDS. Ale tylko wtedy, gdy damy mu szansę, podobnie jak inne kraje goszczące słynnych węgierskich uchodźców w przeszłości.

Oczywiście, utrzymywanie dyplomatycznych i gospodarczych stosunków z niektórymi antydemokratycznymi reżimami jest w pewnym stopniu konieczne. Ale historia uczy nas, żeby starannie wybierać swoich sojuszników. Przywódcy Węgier wybrali złą stronę w obu wojnach światowych. Mówili wtedy, że ich decyzja posłuży "węgierskim interesom" w nowym światowym porządku. Pokolenia Węgrów musiały zapłacić wysoką cenę za ich straszne błędy.

Jest to kolejna ważna lekcja, której możemy nauczyć się z naszej historii. Wiemy aż za dobrze, co to znaczy żyć w ucisku i strachu. W trudnych czasach, kiedy ludzie walczyli z tyranią, gdy niewielki naród walczył o swoją wolność, międzynarodowe wsparcie płynące z wolnego świata znaczyło bardzo dużo.

Jeśli odmówimy solidarności z tymi, którzy są uciskani w innych krajach i sprzymierzymy się z ich oprawcami, jeśli nie będziemy przyjmować uchodźców, którzy stracili swoje domy, nie tylko zaprzeczymy naszym podstawowym wartościom jako miłujący wolność Węgrzy, nie tylko oplujemy groby bohaterów naszej historii, ale także podważymy nasze własne interesy narodowe.

Peter Sarosi