Zadaniem włoskiego rzecznika ds. więzień, mianowanego rok temu, i Narodowego Mechanizmu Prewencji (NPM) jest monitorowanie warunków aresztowania zarówno w więzieniach, jak i podczas przyjmowania i zatrzymywania migrantów.
Rzecznik ma wstęp do ośrodków identyfikacji i deportacji, jak również do tzw. hotspotów, czyli punktów rejestracji i identyfikacji migrantów, które w przeciwieństwie do regularnych więzień podlegają administracji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, chociaż czasami panują tam podobne warunki i stosowane są takie same praktyki jak w więzieniach.
Ustalenia zawarte w raporcie są wynikiem ponad rocznych badań, wizyt i monitorowania przez rzecznika rzeczywistej sytuacji, w jakiej znajdują się migranci po przyjeździe do Włoch oraz badań systemu przyjmowania, identyfikacji i ewentualnej deportacji. Sprawozdanie zostało teraz udostępnione publicznie i zaprezentowane podczas prywatnego spotkania z najbardziej odpowiednimi organizacjami pozarządowymi, zajmującymi się kwestiami migracji oraz działaniami związanymi z poszukiwaniami i działaniami ratowniczymi.
Pozbawieni wolności
Sprawozdanie omawia formy pozbawienia wolności, stosowane wobec wielu migrantów przebywających we włoskich ośrodkach, czy to faktyczne w wyniku zatrzymania - w przypadku migrantów oczekujących na procedury odwoławcze w ośrodkach deportacji - czy w związku z limitami i ograniczeniami nałożonymi na osoby przebywające w hotspotach.
Kwestie poruszone w raporcie obejmują brak bezpieczeństwa kobiet w ciąży i nieletnich, brak właściwej identyfikacji hotspotów, co utrudnia ocenę ich roli i ograniczeń, a także brak rozróżnienia między ośrodkami dla nielegalnych imigrantów i tych o kryminalnej przeszłości.
Kwestie priorytetowe
W związku z wynikami raportu, rzecznik wezwał ministra spraw wewnętrznych, odpowiedzialnego za zarządzanie tymi obiektami, do podjęcia niezbędnych zmian mających na celu poprawę jakości i standardów panujących w ośrodkach.
Kwestie priorytetowe określone w ramach NPM to potrzeba utworzenia wyspecjalizowanych obszarów rekreacyjnych i religijnych dla migrantów, utrzymywania obiektów w lepszym stanie oraz ułatwienia imigrantom dostępu do informacji poprzez zamieszczenie ich w formularzach w kilku językach.
Celem monitorowania ośrodków jest określenie obowiązków, które Włochy muszą zaakceptować podczas postępowania w sytuacjach awaryjnych związanych z problemem migracji. Raport sugeruje też jakie wysiłki należy podjąć, aby zapewnić przestrzeganie przysługujących imigrantom praw oraz aby zagwarantować, że nie są oni bezpodstawnie pozbawiani wolności.