System ochrony dla osób ubiegających się o azyl i uchodźców (Sistema di Protezione per Richiedenti Asilo e Rifugiati, SPRAR) to system przyjmowania imigrantów stworzony na mocy ustawy Bossi-Fini. Celem systemu SPRAR jest ułatwienie przyjmowania osób ubiegających się o azyl oraz ochrona uchodźców i cudzoziemców, którym przyznano inne formy ochrony we Włoszech. Opiera się na wielopoziomowym systemie zarządzania, który za pośrednictwem ministra spraw wewnętrznych angażuje władze lokalne i rząd centralny. Obejmuje również dobrze rozwinięte organizacje trzeciego sektora.
Finansowanie zostało zawieszone
SPRAR osiągnął jak dotąd doskonałe wyniki we Włoszech. Dotychczasowe sukcesy były możliwe dzięki łatwemu przydzielaniu znacznych środków finansowych, które zwykle dostarczano bez większych opóźnień. Jednak SPRAR boryka się obecnie z trudnościami finansowymi. Od lipca 2018 r. istniejące finansowanie systemu nie zostało przedłużone, a lista nowych projektów SPRAR zaproponowanych przez gminy – która miała zostać opublikowana 1 lipca – nie została jeszcze wydana. Gminy i organizacje trzeciego sektora z całych Włoch zwróciły się do rządu z prośbą o odnowienie finansowania swoich projektów. W odpowiedzi rząd stwierdził, że obecnie żadne fundusze nie są dostępne. To zawieszenie finansowania jest szczególnie niepokojące, ponieważ prawdopodobnie doprowadzi do dalszych opóźnień w wypłacie zaległych środków.
Władze odmawiają odpowiedzi na prośbę o wyjaśnienie
Matteo Biffoni, burmistrz Prato (Toskania) i przedstawiciel ds. imigracji Krajowego Związku Gmin Włoskich (Associazione nazionale comuni italiani, ANCI) poinformował, że nie otrzymał żadnej odpowiedzi na prośbę udzielenia dalszych informacji i propozycję omówienia problemu z władzami. Mario Morcone, obecny dyrektor organizacji humanitarnej Włoska Rada ds. Uchodźców (członek CILD), skomentował: "To nie jest kwestia prawicy czy lewicy, nie chodzi o ten czy inny rząd, i nie sądzę, żeby była to sprawa solidarności lub człowieczeństwa. To kwestia techniczna: odmowa przedłużenia istniejących projektów oraz brak publikacji listy nowych inicjatyw SPRAR i brak nowego zaproszenia do składania ofert, powoduje ogromne szkody dla społeczności. Władze pozostawiają osoby, które są obecnie objęte opieką w ramach systemu SPRAR, zwiększając ich marginalizację i ostatecznie powodując wzrost niepokojów społecznych".
System "atakowany od wewnątrz"
Morcone zwrócił uwagę, że kiedy pracował dla ministra spraw wewnętrznych, z całej Unii Europejskiej przyjeżdżało do Włoch wiele osób chcących poznać i zrozumieć, jak działa włoski system przyjmowania, który uznano za przykład dobrego rozwiązania. Marcone uważa, że błędem jest "atakowanie od wewnątrz" systemu, który jest uznawany za przykład w całej Europie, zagrażając tym samym przyszłości systemu we Włoszech. Jeszcze bardziej martwi fakt, że obecna sytuacja jest wynikiem silnej propagandy, która często prowadzi do zamieszania i nie wprowadza rozróżnienia pomiędzy osobami, które właśnie dotarły do Włoch a osobami uprawnionymi do ochrony lub przebywającymi we Włoszech w wyniku różnych przepływów migracyjnych. Im więcej tego rodzaju propagandy, tym trudniej ją pokonać. Z tego powodu Morcone zaapelował do Ministra Spraw Wewnętrznych we Włoszech, Matteo Salviniego, aby spotkał się z przedstawicielami Krajowego Stowarzyszenia Włoskich Gmin, w celu opracowania rozwiązań, które mogą pomóc w utrzymaniu systemu SPRAR.