Dotyczyły one powoływania Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego oraz szeregu przepisów ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, w tym tych, które dopuściły do orzekania w TK osoby wybrane na już obsadzone stanowiska sędziowskie.
Pierwszy prezes Sądu Najwyższego
Pierwszy z nich dotyczył przepisów, na podstawie których wybierani byli Pierwsi Prezesi Sądu Najwyższego od 2003 r. Trybunał uznał między innymi, że Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego nie może określać trybu wyboru pierwszego prezesa w uchwale, bo ta procedura powinna być uregulowana w ustawie.
Skład sędziowski Trybunału Konstytucyjnego
Drugie orzeczenie dotyczyło oceny zgodności z Konstytucją dopuszczenia do orzekania w Trybunale Konstytucyjnym osób wybranych na poprawnie obsadzone stanowiska sędziów. Wyrok dotyczy trzech ustaw o TK z listopada i grudnia 2016 r., które zostały zakwestionowane przez Rzecznika Praw Obywatelskich. Zastrzeżenia dotyczyły przepisu pozwalającego osobie pełniącej obowiązki prezesa TK (wówczas była to sędzia Julia Przyłębska, obecna prezes TK) przydzielenie spraw sędziom Trybunału, którzy złożyli ślubowanie wobec prezydenta. Przepisy te objęły także osoby wybrane na już obsadzone wcześniej stanowiska sędziów TK.
Sprawę rozpoznawali sędziowie, których bezpośrednio dotyczył jeden z zaskarżonych przepisów. Nie sposób pogodzić takiego działania z podstawowymi zasadami prawa, a w szczególności regułą, że nikt nie może być sędzią we własnej sprawie.
Zwolnienia z Biura Trybunału Konstytucyjnego
Wątpliwości Rzecznika Praw Obywatelskich wzbudziły także regulacje pozwalające na arbitralne zwolnienie dotychczasowych pracowników Biura Trybunału, zgodnie z którymi będą musieli odejść z pracy do końca 2017 r., o ile nie dostaną propozycji przejścia do nowych struktur zastępujących dotychczasowe Biuro.
Co więcej, również samo rozstrzygnięcie Trybunału budzi zastrzeżenia. Trybunał uznał bowiem, że regulacje pozwalające na arbitralne zwalnianie ludzi z pracy, w tym nawet osoby szczególnie chronione, (jak kobiety w ciąży) są zgodne z Konstytucją. Nie sposób zaakceptować również poglądu, który uznaje za zgodny z Konstytucją przepis pozwalający na wybiórcze publikowanie orzeczeń TK, czy też dopuszczenie do orzekania w TK osób, które zostały wybrane na już zajęte miejsca. Takie działanie Trybunału podkopuje fundamenty państwa prawa.