Podczas gdy belgijski sekretarz stanu ds. azylu i migracji, Theo Francken, wielokrotnie podkreśla, że zamierza zwiększyć liczbę miejsc w zamkniętych ośrodkach detencyjnych, organizacje społeczne w dalszym ciągu wyrażają zaniepokojenie z powodu warunków panujących w tych ośrodkach oraz stanu przestrzegania w nich praw człowieka.

Każdego roku, ponad 6000 migrantów umieszczanych jest w pięciu zamkniętych ośrodkach detencyjnych w całej Belgii, ponieważ nie mają pozwolenia na pobyt. Według zeznań, o ośrodkach dochodzi do licznych naruszeń praw człowieka. W tych odległych, trudno dostępnych miejscach, panuje arbitralna władza, z dala od jakiegokolwiek nadzoru i kontroli obywateli.

Bezwarunkowy dostęp

Kampania Open Access Now, koordynowana przez międzynarodową platformę stowarzyszeń, dąży do zamknięcia ośrodków detencyjnych dla cudzoziemców. Pracując nad tym celem, Open Access Now żąda także większej przejrzystości i odpowiedzialności w tych więzieniach, w tym zapewnienia bezwarunkowego dostępu przedstawicielom społeczeństwa obywatelskiego oraz mediów oraz natychmiastowego udostępnienia informacji operacyjnych.

Malin Björk, szwedzka deputowana do Parlamentu Europejskiego, odwiedziła ostatnio ośrodek detencyjny w Merksplas w Belgii, w ramach wsparcia dla Open Access Now. Chciała skorzystać z prawa - które przysługuje jej jako posłance do Parlamentu Europejskiego - do odwiedzania ośrodków zamkniętych, które mnożą się w całej Europie.

Belgijski Urząd Imigracyjny odrzucił pierwszy wniosek Malin Björk, ale druga wizyta była zaplanowana na początek marca. Lecz nie dla dziennikarzy. Mediom niemal zawsze odmawia się wstępu do ośrodków, choć odmowy takie powinny stanowić wyjątki, a nie regułę. Przedstawiciel Urzędu Imigracyjnego nie próbował tego nawet ukrywać: Departament Imigracji uważa, że dziennikarze są tendencyjni w przedstawianiu warunków panujących w ośrodkach.

Czujność

Te zamknięte ośrodki są zasadniczo więzieniami. Przebywanie w nich oznacza konieczność pozostawienia praw człowieka za drzwiami. Znamiennym przykładem jest stosowanie izolatek, kary w stanie zawieszenia prawnego, pod nazwą “dostosowanie do systemu”. Środek ten miał być stosowany dla ochrony zatrzymanych.

Pod koniec swojej wizyty, Malin Björk wezwała do otwarcia wszystkich ośrodków dla mediów i innych w celu wzmocnienia demokratycznej czujności. Sieć na rzecz praw migrantów Migreurop wykorzystała także jej wizytę jako okazję do ponownego wyrażenia swojego silnego sprzeciwu wobec politycznych wyborów sekretarza stanu Franckena dotyczących zwiększenia pojemności ośrodków detencyjnych. “Działanie takie tylko zintensyfikuje naruszenia praw człowieka” - stwierdziła organizacja.

Liga Praw Człowieka oraz CIRÉ (Koordynacja Inicjatyw na rzecz Uchodźców i Cudzoziemców), które reprezentują Belgię w kampanii Open Access Now, nadal zobowiązują się do walki z zamkniętymi ośrodkami detencyjnymi. Musimy być czujni wobec tego, co robi państwo, niemal w ukryciu przed obywatelami, a przecież w ich imieniu.