Nowa kampania Centrum Integracji Cudzoziemców (CIF) zatytułowana “Czesi i cudzoziemcy - bądźmy razem!” ma na celu ułatwienie komunikacji z ludźmi z zagranicy, którzy uczą się języka czeskiego.

Kampania składa się z trzech spotów, przedstawiających trzy najczęstsze negatywne odpowiedzi, jakie padają z ust Czechów do cudzoziemców, który próbują nawiązać rozmowę w języku czeskim: odmowa rozmowy po czesku i przejście na język angielski; podniesienie głosu; oraz mówienie na ty.

“Cudzoziemiec musi zacząć być uznawany za partnera w rozmowie. Każdy mówi: niech się uczą czeskiego, jeśli chcą z nami rozmawiać. Gdy próbują, mówią z akcentem i używają złych przyimków. Nie jesteśmy do tego przyzwyczajeni i nie staramy się ich zrozumieć. Ale cudzoziemcy mieszkają z nami i zawsze będą” - mówi Margaret Slezáková, autorka instrukcji, mającej pomóc Czechom i obcokrajowcom rozmawiać bardziej płynnie.

Bariery

Zdaniem szefa CIF-u, Vladislava Güntera, miejscowi często odmawiają komunikowania się z cudzoziemcami po czesku i przechodzą na język angielski. “Jak w takim razie mamy oczekiwać od takiej osoby zintegrowania się ze społeczeństwem czeskim, jeśli odmawiamy prowadzenia z nimi rozmowy w języku czeskim?” - powiedział Günter. Według niego, kampania nie powinna przedstawiać problemów, ale raczej bariery, “które budujemy między sobą”.

Jeden ze spotów pokazuje młodą kobietę na stacji, który próbuje kupić bilet do Brna. Mówi z silnym francuskim akcentem. Kobieta w kasie nie rozumie jej i zaczyna podnosić swój głos. Jej koleżanka za pomocą prostych słów i gestów w końcu rozwiązuje sytuację.

W drugim spocie, Amerykanin zamawia kawę w języku czeskim, lecz kelner powtarza wszystko po angielsku. Amerykanin kontynuuje zatem rozmowę w płynnym angielskim, lecz personel nie rozumie go. Trzecia historia toczy się w sklepie spożywczym, gdzie klienci zwracają się na ty do azjatyckiego sprzedawcy. Lecz gdy sprzedawca ten udaje się do urzędu, zwraca się do urzędnika w ten sam nieformalny sposób.

Strategia “małych kroków”

Proste zasady podstawowej komunikacji w języku czeskim zostały zestawione w przewodniku, z którego korzystać może każdy - od urzędników, przez nauczycieli i organizacje pozarządowe po przyjaciół imigrantów. Przewodnik zaleca mówienie wolniej, prostymi zdaniami zbudowanymi z podstawowych słów, bez użycia form pasywnych lub żargonu.

Dobrze jest używać słów w pierwszym z czterech przypadków (np. w podstawowej formie, bez różnych zakończeń). Podnoszenie głosu nie jest konieczne. Gesty i obrazki pomagają, podobnie jak używanie rozumianych międzynarodowo słów jak “problem” czy “rezerwacja”. Przekazywana informacja powinna być konkretna, możliwie podzielona na małe części. Ważną wiadomość warto zapisać. Smsy i e-maile są zatem lepszą drogą komunikacji niż rozmowa telefoniczna.

Kampania jest częścią projektu “Wspólny region - z cudzoziemcami jak z innymi obywatelami”.