Civil Society Report przygotowany przez CIVICUS, międzynarodową sieć organizacji na rzecz praw obywatelskich, przedstawia niepokojącą sytuację, z którą muszą zmierzyć się obywatele i organizacje pozarządowe.

Wzrost populizmu

Tylko 3 procent ludności na świecie mieszka w krajach, w których przestrzeń obywatelska jest całkowicie darmowa i otwarta. W ponad 106 krajach na prawa obywatelskie nakładane są różne ograniczenia. Takie ograniczenia mogą wynikać z prawodawstwa, ale w niektórych przypadkach nakładane są na organizowane przez obywateli demonstracje lub mają związek z przemocą.

Głównym powodem wzrostu ograniczeń, nakładanych na organizacje działające na rzecz ochrony praw obywatelskich, jest obecny kryzys demokracji, który dostrzec można nawet w Europie. W krajach takich jak Węgry i Polska, partie populistyczne uzyskują coraz większe poparcie, wzmacniając tym samym swoją pozycję.

Brak zaufania

Zalewająca świat fala populizmu spowodowała również wzrost nieufności wobec organizacji pozarządowych, przeciwko którym odwróciły się media i instytucje rządowe. W ostatnich czasach, najlepiej może odzwierciedlać to przykład organizacji zajmujących się prowadzeniem akcji poszukiwawczo-ratowniczych na Morzu Śródziemnym.

Populiści podburzają obywateli, którym wydaje się, że nie reprezentują ich już żadne instytucje. Ludzie często mylą organizacje pozarządowe z instytucjami publicznymi i nie postrzegają ich jako niezależnych działaczy na rzecz praw obywatelskich.

O tej samej sytuacji możemy mówić w kontekście międzynarodowym: partie populistyczne zazwyczaj nie biorą pod uwagę instytucji międzynarodowych, podczas gdy dla organizacji na rzecz praw obywatelskich ważne jest, aby zapewnić ponadnarodową współpracę na rzecz praw człowieka.

Okazja dla społeczeństwa obywatelskiego

Wielu obywateli jest jednak rozczarowanych wzrostem popularności populizmu. Społeczeństwo obywatelskie musi wykorzystać to rozczarowanie i wykazać, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego rzeczywiście mogą zaspokajać potrzeby obywateli oraz dbać o ich prawa i swobody.

Aby przetrwać, organizacje społeczeństwa obywatelskiego muszą współpracować z odpowiednimi organami z różnych sektorów i tworzyć sieci organizacji, takie jak CIVICUS, dzięki którym będą mogły wymieniać się wiedzą i doświadczeniem.