Aby skutecznie przeciwdziałać ubóstwu, należy skoncentrować się na prawach człowieka. Holenderski Instytut Praw Człowieka podsumował to w swoim raporcie "Prawa człowieka w Holandii: ubóstwo, wykluczenie społeczne i prawa człowieka".

Ubóstwo = presja

Raport pokazuje, że ubóstwo wywiera dużą presję na prawa człowieka i odwrotnie: jeśli poszanowanie praw człowieka nie jest zagwarantowane w wystarczającym stopniu, ryzyko zubożenia lub pozostania ubogim jest znacznie większe. Pomyślmy na przykład o prawie do zdrowia, edukacji, pracy i mieszkania. Co więcej, badania pokazują, że 80% osób żyjących w ubóstwie twierdzi, że wpływa to na ich poczucie godności. Dlatego instytut prosi rząd o opracowanie bardziej strategicznej wizji i krajowego programu walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym.

Liczby nie kłamią. W Holandii - a już na pewno na jej terytoriach na Karaibach - wiele osób i rodzin nadal żyje w ubóstwie. Ubóstwo może się zdarzyć każdemu: utrata pracy, rozwód lub wysokie koszty opieki zdrowotnej. Jest to złożony problem, który polega nie tylko na posiadaniu zbyt małej ilości pieniędzy. Ludzie żyjący w ubóstwie często trafiają w błędne koło bezsilności, stygmatyzacji, dyskryminacji i wykluczenia.

Jak powiedziała przewodnicząca Instytutu Praw Człowieka Adriana van Dooijeweert: "Życie w ubóstwie może wpływać na poczucie godności. Ubóstwo ma również konsekwencje dla naszego społeczeństwa - sytuacja, w której ludzie czują, że nie są jego częścią, może doprowadzić do niezadowolenia społecznego i mniejszego zaufania do instytucji takich jak rząd.”

Ubóstwo i prawa człowieka

Prawo do godnego poziomu życia, ochrony przed ubóstwem i wykluczeniem społecznym, prawo do zdrowia, nauki, pracy i prawo do mieszkania to podstawowe prawa człowieka. W ramach wszystkich tych kwestii występują problemy z uczestnictwem, autonomią, równością i ochroną prawną. Ubóstwo może prowadzić do niezdrowej diety, życia w niezdrowych warunkach lub rezygnacji z opieki zdrowotnej.

Około 2,5 mln osób w Holandii to analfabeci. Wielu z nich doświadczyło długoterminowego ubóstwa, ma problemy ze zdrowiem i jest mniej zaangażowanych społecznie i politycznie. Ponadto dzieci rodziców o niskim poziomie wykształcenia otrzymują gorsze oceny od swoich nauczycieli. I choć praca nadal jest głównym źródłem dochodu, okazuje się, że płatna praca nie jest gwarancją uniknięcia ubóstwa lub wyjścia z niego. Rośnie także liczba bezdomnych, a wiele osób nie może sobie pozwolić na koszty mieszkaniowe.

Co musi się wydarzyć?

Rząd ma własną wizję walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym, ale powinien więcej uwagi poświęcić prawu do dobrego standardu życia, zdrowia, edukacji, pracy i zakwaterowania. Musi istnieć program dla całego terytorium Holandii, zarówno w Europie, jak i na Karaibach. Ważne jest również, aby rząd współpracował z gminami, grupami interesu i osobami żyjącymi w ubóstwie.

"Zwalczanie ubóstwa tam, gdzie występuje i zapobieganie mu, tam gdzie istnieje ryzyko jego wystąpienia, to główne zadanie rządu" - powiedziała Van Dooijeweert. "Instytut jest przekonany, że rząd odniesie sukces w walce z ubóstwem, tylko jeśli kluczowym elementem jego wizji będą prawa człowieka.”

W jaki sposób ludzie doświadczają ubóstwa?

Na zlecenie Instytutu agencja badawcza GfK przeprowadziła badanie dotyczące percepcji ubóstwa. Wyniki wykazały, że 80% osób, które uważają się za biedne, twierdzi, że ma to wpływ na ich zdrowie. 91% ankietowanych uważa, że ma to wpływ na ich wolny wybór, a 80% odczuwa negatywny wpływ na ich poczucie godność. Ubóstwo również wydaje się wpływać na możliwości uczestnictwa w życiu zbiorowym. Podczas gdy 64% ogółu populacji w Holandii twierdzi, że wykonuje takie czynności, wśród osób o niskich dochodach liczba ta spada do 37%. Trzydzieści pięć procent osób, które doświadczają ubóstwa, czuje się z tego powodu wykluczona.

Więcej informacji można znaleźć w raporcie "Prawa człowieka w Holandii: ubóstwo, wykluczenie społeczne i prawa człowieka" (w języku holenderskim).