Nowe technologie i prawa człowieka

Masowy nadzór: prawa obywateli UE wciąż w niebezpieczeństwie

Po doniesieniach o masowym nadzorze elektronicznym za mało zostało zrobione, aby zapewnić lepszą ochronę prawom obywatelskim - stwierdzili europosłowie w październikowej rezolucji.

by PILP
Image: Ars Electronica - Flickr/CC content

Eurodeputowani wzywają Komisję do natychmiastowego przedstawienia alternatyw dla Safe Harbor po orzeczeniu Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Są także zaniepokojeni przepisami o nadzorze w kilku krajach UE.

Claude Moraes, przewodnicząca komisji wolności obywatelskich i sprawozdawca ws. masowego nadzoru, powiedziała:

“Śledztwo Parlamentu Europejskiego w sprawie doniesienie Edwarda Snowdena o masowym nadzorze elektronicznym było najbardziej kompleksowym dochodzeniem przeprowadzonym do tej pory. Raport nie tylko wzywa do natychmiastowego zakończenia dyskryminujących praktyk nadzoru przez służby wywiadowcze zarówno w UE, jak i w Stanach Zjednoczonych, ale także przewiduje plan dalszych działań w tym obszarze. W obliczu wyników śledztwa istnieje powszechna zgoda, że coś poszło nie tak w sposobie, w jakim agencje wywiadowcze i inne organy działają. Konieczne są dalsze prace, aby zapewnić, że wolności obywatelskie są chronione także w internecie”.

Rezolucja stanowi podsumowanie działań (lub ich braku) Komisji Europejskiej, innych unijnych instytucji i państw członkowskich na rzecz realizacji zaleceń określonych przez Parlament Europejski w swojej rezolucji z 12 marca 2014 roku w sprawie masowego nadzoru elektronicznego obywateli UE.

“Bezpieczniejszy” program Safe Harbor

Europarlamentarzyści z zadowoleniem przyjęli orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 6 października w sprawie Schrems, w którym stwierdził on nieważność decyzji Komisji Europejskiej uznającej, że amerykańskie reguły (tzw. program Safe Harbor) odnoszące się do zabezpieczania danych osobowych są wystarczające dla zapewnienia prawidłowego przekazywania danych osobowych, potwierdzając tym samym obawy Parlamentu związane z tym porozumieniem. Komisja musi natychmiast podjąć koniecznie kroki “do zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony” równego ochronie zapewnianej w UE, stwierdzili europosłowie.

Wyrazili oni także protest z powodu nieotrzymania formalnej opinii Komisji w sprawie realizacji 13 zaleceń odnośnie “bezpieczniejszego” programu Safe Harbor oraz podkreślili, że “Komisja musi obecnie pilnie przedstawić aktualne informacje na temat trwających negocjacji i wpływu orzeczenia na nie”.

Europosłowie oczekują także od Komisji “natychmiastowego” przedstawienia alternatyw wobec programu Safe Harbor i “wpływu orzeczenia” na inne instrumenty wykorzystywane do przekazywania danych osobowych do Stanów Zjednoczonych do końca 2015 roku.

Najwyższa pora na podjęcie działań lub poniesienie konsekwencji

Eurodeputowani uważają reakcję Komisji na rezolucję Parlamentu z 2014 roku za “wysoce nieodpowiednią do tej pory” ze względu na zakres doniesień o masowym nadzorze. “Prawa podstawowe obywateli UE są wciąż w niebezpieczeństwie” i “za mało zostało zrobione w celu zapewnienia ich pełnej ochrony” - uważają posłowie PE.

Apelują oni do Komisji o “podjęcie działań, do jakich wzywała ich rezolucja najpóźniej do grudnia 2015 roku”, rezerwując jednocześnie “prawo do wniesienia skargi na bezczynność lub do zamrożenia określonych środków budżetowych dla Komisji do czasu odpowiedniego uwzględnienia wszystkich zaleceń”.

Obawy odnośnie niektórych państw UE

Europosłowie są zaniepokojeni “niektórymi ostatnimi regulacjami w pewnych krajach członkowskich, które rozszerzają możliwości nadzoru organów wywiadowczych”, w tym we Francji, w Wielkiej Brytanii oraz w Holandii. Parlament jest także zaniepokojony doniesieniami o masowej inwigilacji ruchu telekomunikacyjnego i internetowego wewnątrz Unii Europejskiej, prowadzonej przez niemieckie agencje wywiadowcze we współpracy z amerykańską Agencją Bezpieczeństwa Narodowego (NSA).

Odnośnie Stanów Zjednoczonych, komisja wolności obywatelskich przyjęła z zadowoleniem ostatnie regulacje i decyzje sądowne ograniczające masowy nadzór NSA, takie jak przyjęcie ustawy USA FREEDOM oraz orzeczenie federalnego sądu Second Circuit Court of Appeals w sprawie programu NSA dotyczącego gromadzenia rozmów telefonicznych. Komisja żałuje jednak, że “decyzje te skupiają się głownie na obywatelach USA, podczas gdy sytuacja obywateli UE pozostaje taka sama”.

Ochrona informatorów

Eurodeputowani żałują, że Komisja Europejska nie odpowiedziała na wniosek Parlamentu o przeprowadzenie badań na temat kompleksowego “Europejskiego programu ochrony informatorów” i wzywają KE do przedstawienia komunikatu w tej sprawie najpóźniej do końca 2016 roku.

Rezolucja apeluje także o stworzenie europejskiej strategii przyznającej IT większą niezależność w celu zwiększenia bezpieczeństwa IT Unii Europejskiej i prywatności w internecie. W rezolucji podkreśla się także potrzebę zapewnienia znaczącej demokratycznej kontroli działań wywiadowczych i odbudowania zaufania ze Stanami Zjednoczonymi.

Donate to liberties

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

We’re grateful to all our supporters

Your contributions help us in the following ways

► Liberties remains independent
► It provides a stable income, enabling us to plan long-term
► We decide our mission, so we can focus on the causes that matter
► It makes us stronger and more impactful

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

Subscribe to stay in

the loop

Why should I?

You will get the latest reports before anyone else!

You can follow what we are doing for your rights!

You will know about our achivements!

Show me a sample!