“Bułgaria dokonała pewnego postępu we wzmacnianiu ochrony praw człowieka, jednak proces ten jest wciąż powolny i słaby, zwłaszcza w odniesieniu do praw osób umieszczonych w instytucjach, praw migrantów i wolności mediów” - powiedział Nils Muižnieks, komisarz praw człowieka Rady Europy, podczas publikowania raportu ze swojej wizyty w Bułgarii w dniach 9-11 lutego 2015 roku.

Bułgarski Komitet Helsiński (BHC) z zadowoleniem przyjął raport i zalecenia dla państwa bułgarskiego. Organizacja przypomina, że od dawna ostrzegała instytucje publiczne przed zmianami sprzyjającymi łamaniu praw człowieka.

Przestarzałe przepisy

Komisarz Muižnieks rekomenduje przyspieszenie deinstytucjonalizacji dzieci i zapewnienie, by placówki opiekuńczo-wychowawcze zostały zastąpione przez rodziny zastępcze i wioski dziecięce. Zaleca on także gruntowną reformę wymiaru sprawiedliwości dla nieletnich i zniesienie domów poprawczych, gdzie wysyła się dzieci o tak zwanych “aspołecznych zachowaniach”:

“Dzieci są wysyłane do takich miejsc powołanych na podstawie przestarzałych przepisów, bez należytej oceny ich potrzeb, gdzie przemoc fizyczna i psychiczna regularnie ma miejsce. Gdy raz się znajdą za murami poprawczaka, są pozbawieni niezbędnej ochrony i dobrej jakości kształcenia, co tym samym zmniejsza ich szanse na ponowną integrację ze społeczeństwem”.

W grudniu 2014 roku, BHC po raz kolejny ostrzegło, że bułgarskie dzieci są pozbawiane wolności w sposób bezprawny lub arbitralny i często na długie okresy czasu. Raport podsumowujący dwuletnie badania przeprowadzone przez BHC w zamkniętych instytucjach dla dzieci w Bułgarii dostępny jest tutaj.

Dorośli niepełnosprawni umysłowo i intelektualnie

“Jednym z głównych problemów są obowiązujące przepisy dotyczące zdolności do czynności krawnych, które często prowadzą do umieszczenia osób pod częściową lub pełną opieką w placówkach. Zachęcam bułgarskie władze do wzmocnienia swoich wysiłków, by zmienić ten system i stworzyć rozwiązania oparte na wspieraniu podejmowania decyzji” - powiedział komisarz.

Co państwo zapewnia dorosłym z zaburzeniami psychicznymi jedenaście lat po reformie - wsparcie, opiekę czy izolację? Przeczytaj wnioski z monitoringu, przeprowadzonego przez BHC w 60 domach opieki, ośrodkach i innych instytucjach zajmujących się opieką nad dorosłymi z zaburzeniami psychicznymi w Bułgarii.

Bezprawne zatrzymanie osób ubiegających się o azyl

Komisarz zaleca zaradzenie bezprawnym przetrzymaniom osób ubiegających się o azyl oraz nieodpowiednim warunkom materialnym w ośrodkach detencyjnych dla imigrantów, a także zbadanie wszystkich przypadków złego traktowania w tych ośrodkach. “Detencja imigrantów musi być stosowana tylko w ostateczności, na najkrótszy możliwy okres czasy na podstawie indywidualnej oceny każdego przypadku. Dzieci nie powinny w ogóle być przetrzymywanie, bez względu na to, czy są ze swoimi rodzinami, czy nie”.

Ponadto, komisarz wzywa władze Bułgarii do zapewniania, że imigranci przybywający na bułgarską granicę nie zostaną automatycznie zawróceni i zbiorowo wydaleni, a wszelkie zarzuty takiego postępowania zostaną skutecznie wyjaśnione.

Komisarz zaapelował do władz o włożenie więcej wysiłku w zapewnienie integracji uchodźców i innych beneficjentów międzynarodowej ochrony udzielonej w Bułgarii.

Prawa człowieka dzieci bez opieki, ich dostęp do rejestracji i pomocy prawnej to kluczowe kwestie dotyczące osób ubiegających się azyl, zidentyfikowane w rocznym raporcie monitorującym postępowania o nadanie statusu uchodźcy w 2014 roku, opublikowanym przez Bułgarski Komitet Helsiński.

Pełen raport komisarza praw człowieka Rady Europy Nilsa Muižnieksa jest dostępny tutaj. Skrót raportu dostępny jest tutaj.