Z okazji Światowego Dnia Uchodźcy 20 czerwca, Bułgarski Komitet Helsiński (BHC) opublikował swój Roczny Raport Monitorujący Przyznawanie Statusu Uchodźcy w 2014 roku.

Trzy główne problemy

Usprawnienia są potrzebne głównie w trzech obszarach. Przede wszystkim, BHC wzywa do zapewnienia szybkiego i skutecznego dostępu do procedury przyznawania statusu uchodźcy w jednostkach terytorialnych Państwowej Agencji ds. Uchodźców (SAR).

Po drugie, Bułgaria musi zapewnić świadczenie wysokiej jakości pomocy prawnej dla osób ubiegających się o azyl podczas ich postępowań o nadanie statusu uchodźcy. Trzecim największym problemem w 2014 roku był brak gwarancji ochrony praw dziecka małoletnich bez opieki.

Dominująca praktyka, naruszająca prawa tych dzieci, pozwala im na występowanie w postępowaniach bez przyznania opiekuna prawnego.

Wyniki

Wstęp na terytorium

W 2014 roku, złożono 8 205 wniosków o nadanie statusu uchodźcy, co stanowi 35% wzrost w porównaniu z rokiem ubiegłym. Wzrost ten wynika z trwającej wojny domowej w Syriii i konfliktów w Iraku i innych krajach Bliskiego Wschodu i Afryki Subsaharyjskiej. Najwięcej wniosków złożonych zostało przez Syryjczyków i Afgańczyków.

W 2014 roku granicy bułgarskiej pilnowało 1 250 funkcjonariuszy straży granicznej i 1 350 funkcjonariuszy policji. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych poinformowało, że w 2014 roku 6 400 obywatelom państw trzecich oficjalnie odmówiono wstępu na terytorium Bułgarii, odsyłając ich do innych krajów, głównie do Turcji.

Obywatele państw trzecich, wjeżdżający lub próbujący się dostać do Bułgarii to przede wszystkim osoby uciekające przed konfliktem zbrojnym, brakiem bezpieczeństwa lub masowym łamaniem praw człowieka.

Małoletni bez opieki

W 2014 roku, 940 małoletnich bez opieki złożyło wnioski o udzielenie międzynarodowej ochrony w Bułgarii, co stanowi wzrost o 80% w porównaniu do roku 2013. Tak jak w poprzednich latach, w roku 2014 największe zaniepokojenie odnośnie postępowań uchodźczych wobec małoletnich bez opieki budzi brak gwarancji ochrony ich praw - brak zapewnienia opiekuna prawnego zgodnie z nadrzędnymi wymogami prawa.

Wszystkie postępowania przed SAR-em wobec małoletnich bez opieki ubiegających się o azyl prowadzone były jedynie w obecności pracownika socjalnego. Ustalono także, że biorący w nich udział pracownicy nie wywiązywali się z obowiązku działania w najlepszym interesie dziecka, jako że nie zapewniali realnego wsparcia i nie interweniowali w razie potrzeby podczas przesłuchiwania dzieci. Innymi słowy, ich zaangażowanie w postępowanie było całkowicie formalne.

Małoletnim bez opieki ubiegającym się o azyl nie zapewniono pomocy prawnej na etapie postępowania administracyjnego: w 100% przypadków postępowań monitorowanych przez BHC, małoletni nie mieli prawnika jako swojego pełnomocnika procesowego.

Brak programu integracyjnego

Choć Narodowy Program Integracji (NIP) zakończył się z końcem 2013 roku, Bułgaria nie przyjęła ani nie wdrożyła żadnego nowego programu integracyjnego w roku 2014.

Na początku lipca 2014 roku, bułgarski rząd przyjął Strategię w sprawie Integracji Beneficjentów Międzynarodowej Ochrony na terytorium Republiki Bułgarii (2014-2020). Strategii jednak brakuje programu i koniecznych zasobów finansowych, dlatego też Bułgaria w 2014 roku nie realizowała żadnego programu integracyjnego dla uchodźców.

Kompletny brak wsparcia dla integracji w 2014 roku uniemożliwił osobom, którym przyznano status uchodźcy lub inną formę ochrony międzynarodowej dostęp do szeregu podstawowych praw obywatelskich i socjalnych.

Pełny raport dostępny jest tutaj.