W 2016 r. władze Szwajcarii postanowiły wysłać 29-letniego obywatela Etiopii, który był leczony w Szwajcarii od 2012 r., z powrotem do Włoch. Komitet ONZ ds. walki z torturami (CAT) zajął się tą sprawą w 2016 r. i doszedł do wniosku, że odesłanie mężczyzny oznaczałoby naruszenie przez Szwajcarię art. 3, 14 i 16 Konwencji przeciwko torturom. W istocie art. 3 stanowi: „żadne Państwo Strona nie może wydalać, zwracać („refouler“) lub wydawać innemu państwu danej osoby, jeżeli istnieją poważne podstawy, by sądzić, że może jej tam grozić stosowanie tortur“.

Więziony i torturowany w Etiopii

W 2005 r. Adam Harun został osadzony w więzieniu w Etiopii za polityczne zaangażowanie w popieranie ludności Oromo, po tym, jak zamordowano jego siostrę na Uniwersytecie Mekele w Etiopii. Według raportu CAT, w więzieniu Harun był torturowany, odniósł obrażenia "dotykające głównie jego narządów płciowych i brzucha". Został zwolniony z aresztu z powodu pogorszenia stanu zdrowia, ale poinformowano go, że po tym, jak stanie na nogi zostanie ponownie uwięziony. W czerwcu 2008 r. mężczyzna uciekł z Etiopii do Europy. Został uratowany we Włoszech i przewieziony do szpitala w Rzymie, gdzie przebywał przez trzy miesiące. W 2009 r. przyznano mu status uchodźcy i pięcioletnie zezwolenie na pobyt we Włoszech. Mężczyzna został następnie wysłany do Grossetto w Toskanii, gdzie miał otrzymać opiekę zdrowotną, chociaż informował służby, że tamtejsze szpitale nie są wystarczająco dobre, aby mógł otrzymać odpowiednie leczenie.

Władze szwajcarskie twierdziły, że uchodźca powinien zostać odesłany do Włoch

Z uwagi na stan zdrowia w 2012 r. mężczyzna wyjechał do Norwegii, gdzie był dalej leczony. Norwegia zwróciła się jednak do władz Włoch, aby te zabrały mężczyznę do kraju, ponieważ przyznano mu tam status uchodźcy. Po powrocie do Włoch Harun stwierdził, że włoskie władze skonfiskowały jego dokumenty. Następnie mężczyzna wyjechał do Szwajcarii w lipcu 2012 r., gdzie był leczony przez kolejne dwa lata. W 2014 r. władze szwajcarskie postanowiły odesłać go z powrotem do Włoch, chociaż jego lekarz w Szwajcarii powiedział, że w związku z obserwacją medyczną i powiązaniem z pacjentem, Harun nie powinien opuszczać Szwajcarii. W dniu 8 lipca 2016 r. Harun złożył skargę do Komitetu ONZ przeciwko torturom w nadziei, że uda mu się zapobiec deportacji do Włoch.

Sprawa trafiła do Komitetu ONZ przeciwko torturom

Skarżący uważa, że decyzja władz szwajcarskich o odesłaniu go z powrotem do Włoch narusza art. 14 Konwencji przeciwko torturom, który stanowi: "Każde Państwo Strona zapewni (...), że ofiara tortur ma prawo do zadośćuczynienia oraz sprawiedliwego i adekwatnego odszkodowania, w tym, jeśli to możliwe, do środków na pełną rehabilitację." Odesłanie mężczyzny do Włoch byłoby również sprzeczne z zasadą "non-refoulement" w art. 3, który koncentruje się na fakcie, że "żadne Państwo-Strona nie może wydalać, zwracać lub wydawać innemu państwu danej osoby, jeżeli istnieją poważne podstawy, by sądzić, że może jej tam grozić stosowanie tortur.

Lekarz Hurana w Szwajcarii uważa, że powrót do Toskanii oznaczałby samotność i bezdomność z ograniczonym dostępem do opieki medycznej. Ponadto w wyniku obecnego kryzysu migracyjnego i nowej dynamiki włoskiej polityki, Włochy nie są w stanie zapewnić osobom ubiegającym się o azyl niezbędnej opieki medycznej.

Szwajcarski sąd odrzuca skargę Hurana, ale CAT ją podtrzymuje

Szwajcarski Federalny Sąd Administracyjny orzekł, że chociaż sytuacja Haruna jest niepokojąca, to przeniesienie go do Włoch nie oznacza, że nie będzie się nim nikt zajmować i że "Konwencja nie zobowiązuje Szwajcarii do zaradzenia różnicom między jej systemem opieki zdrowotnej (...) a systemem włoskim".

Komitet przeciwko torturom podkreślił znaczenie zasady “non-refoulement” zaproponowanej przez EKPC i "zakazu przenoszenia osoby do państwa, w którym jest ona narażona na ryzyko złego traktowania". Podsumowując, Komitet uznał, że odesłanie Adama Haruna do Włoch stanowiłoby "naruszenie art. 3 Konwencji przeciwko torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu". W związku z tym Szwajcaria nie może przymusowo odesłać Hurana do Włoch.