Covid zmienił problem przepełnienia więzień w kwestię zdrowia publicznego
Według stanu na 28 lutego 2021 roku we Włoszech zarejestrowano 53 697 więźniów. W tym samym dniu w 2020 roku w więzieniach przebywało 61 230 osób, co oznacza, że liczba zatrzymanych zmniejszyła się o 7 533 osoby (12,3%) w ciągu roku. Tak niski wynik ostatnio został odnotowany w 2015 r.
Nawet przy tak znaczącym spadku włoskie więzienia nadal pracują na 106,2% dopuszczalnej normy. A trzeba zaznaczyć, że w tej liczbie nie uwzględniono jeszcze około 4 000 czasowo niedostępnych miejsc, co zwiększa proporcję liczby osadzonych do pojemności więzień do 115%. Według obserwacji Associazione Antigone spośród 44 więzień odwiedzonych w 2020 roku, w 22,7% z nich na każdego osadzonego przypada mniej niż trzy metry kwadratowe przestrzeni.
Demografia więzienna
W dniu 31 stycznia 2020 r. osadzeni cudzoziemcy liczyli 17 291 osób, co stanowiło 32,5% ogółu więźniów. Liczba ta utrzymywała się mniej więcej na tym samym poziomie przez ostatnie kilka lat. Wśród osadzonych pochodzenia niewłoskiego 18,1% oczekiwało na pierwszy proces, podczas gdy w przypadku więźniów włoskich było to 15,4%. Większość włoskich osadzonych pochodzi z najbiedniejszych regionów kraju.
Pod koniec stycznia zarejestrowano 2 250 zatrzymanych kobiet, co stanowi 4,2% ogółu więźniów. Z tej liczby 26 aresztowanych kobiet zatrzymanych jest z dziećmi w wieku poniżej trzech lat. Liczba ta spadła z 57 porównując do tej samej daty sprzed roku. W styczniu 2021 roku 281 nastolatków przebywało w 17 Zakładach Poprawczych dla nieletnich; rok wcześniej ich liczba wynosiła 374.
Samobójstwa i samookaleczenie
W ubiegłym roku we włoskich więzieniach aż 61 osób popełniło samobójstwo, co daje 11 samobójstw na 10 000 osadzonych. To najwyższy wskaźnik od prawie 20 lat. Obserwatorium Antigone zarejestrowało 23,8 przypadków samookaleczeń na 100 osób. Ta wysoka liczba aktów samookaleczenia może wynikać z nadmiernego przepełnienia więzień (około 120% pojemności).
Wpływ koronawirusa na więzienia
Na dzień 1 marca 2021: 410 więźniów, 562 funkcjonariuszy i 49 członków personelu administracyjnego wykazało pozytywny wynik testu na Covid. Od początku pandemii 18 zatrzymanych i 10 funkcjonariuszy więziennych zmarło z powodu koronawirusa. Liczba pozytywnych testów szacowanych na każde 10 000 osób, w więzieniach jest znacznie wyższa niż w ogóle społeczeństwa, mimo że zmieniała się na przestrzeni miesięcy. W lutym 2021 roku wskaźnik na 10 000 więźniów wynosił 91,1 w porównaniu z 68,3 na 10 000 osób w populacji ogólnej poza więzieniami.
Pandemia przyniosła jednak pozytywne zmiany w zakresie wykorzystania techonologii. Podczas gdy przed pandemią tylko kilka więzień oferowało rodzinne wizyty wideo, aż 95,5% instytutów odwiedzonych w 2020 umożliwiało już tę opcję. Powszechne wykorzystanie technologii zostało wprowadzone po pierwszej fali wirusa w marcu 2020 i pierwszym lockdownie. W kilku przypadkach technologia informacyjna była również wykorzystywana do działań edukacyjnych, choć w większości przypadków nie było to możliwe ze względu na brak niezbędnego sprzętu.
Zamiast więzienia
Według stanu na 15 lutego 2021, 61 589 osób (w tym 6 961 kobiet) otrzymało wyroki wstrzymujące się od kary pozbawienia wolności. Aż 18 936 osób przebywa na warunkowym wyroku w zawieszeniu. Niestety wydaje się, że alternatywny wymiar kar nie przyczynił się do zmniejszenia liczby zatrzymanych we Włoszech. W rzeczywistości liczba osób postawionych przed sądem z tytułu spraw karnych wzrosła, biorąc pod uwagę, że w 2015 r. liczba więźniów była taka sama jak obecnie, ale mniej osób odbyło karę alternatywną.